________________
૧૩-તે ચોપડા અનિયમીત હોવાનું કારણ બતાવી તે કેમના પ્રતિનિધીઓએ વાંધો લીધો હતો, પણ દેશીઓની એક કમીટી પાસે આ હકીકત રજુ કરતાં તેઓએ નક્કી કર્યું કે પુરાવા તરીકે તે મુકવામાં કાંઈ વાધા જેવું તેમાં પુરતું કારણ નથી.”
જે હિસાબ તપાસાણો તે સં. ૧૮૩૧ થી ૧૮૫૦ એટલે સને ૧૭૭૪ થી ૧૭૯૩ સુધીને હતે.”
“ તેમાં લખેલ કરને વધારેમાં વધારે સરેરાશ સં. ૧૭૩૩ માં ૫૮૭ યાત્રાળુઓ પાસેથી લેવાયેલ દર રૂ ૪–૯-૯ હતા. ઓછામાં ઓછો ૧૮૩૫ માં ૨,૫૧ યાત્રીઓ પાસેથી લેવાયેલ દર રૂ ૧–૧–૪ હતે.”
હિસાબમાં લેવાયેલ ચોપડામાં નામું ૨૪,૪૫૪ યાત્રાળુઓનું છે અને તમામ પાસેથી લેવાયેલ સરેરાશ દર રૂ. ૨-૬-૫ છે. દેવળ ઉપર આવતા યાત્રાળુઓની અટકળે સંખ્યા મળી શકતી નથી.” ૧૪. કર્નલ કટીંજે દર યાત્રી દીઠ રૂ ૨)નો દર નકકી કર્યો (પારેગ્રાફ
૨૫. પરિશિષ્ટ “સી”) અને તેના પારેગ્રાફ ૧૩ ના છેવટમાં જણાવ્યા પ્રમાણે યાત્રીઓની સંખ્યાને આશરે જાણું નહીં શકાયાથી ૧૮૨૧ ની ગોઠવણના દાખલાના આધારે ૧૮૭૪ ના પહેલી જાન્યુઆરીથી દશ વર્ષ માટે અજમાયશ દાખલ રૂા ૧૦,૦૦૦) ની રકમ નકકી કરી (પરિશિષ્ટ “સી” ને પારેગ્રાફ ૧૬) અને બે વર્ષ ચલાવ્યા બાદ ફેરફાર કરવાને અવકાશ
રાખે (પરિશિષ્ટ “સી” ને પારેગ્રાફ ૧૭). ૧૫, કર્નલ કીટીંજે ભય દર્શાવ્યો હતો કે (પરિશિષ્ટ “સી”ના પારેગ્રાફ
૨૨) યાત્રાવેરામાં ભવિષ્યમાં ફેરફાર કરાવવા માટે દેવળે ઉપર આવતાયાત્રાળુઓની સંખ્યા વધારવા કે ઘટાડવા માટે અનુચીત પગલાં લેવાશે. કલ કીટીંજનો ભય સાચે પડયો, અને અમુક સાલ રૂા ૧૦,૦૦૦) લીધા બાદ મારા પિતામહ ઠાકોર સાહેબ સુરસિંહજીને ફરી ગણત્રી કરવાની માગણી કરવાની જરૂર પડી હતી. સરકારને ખાત્રી થઈ કે ગણત્રીની કાંઈ પણ અસર થતાં શ્રાવકે ઈરાદાપૂર્વક અટકાયત કરતા હતા (જુઓ રાજકીય ખાતાના સરકારના તા. ૭–૩–૧૮૮૧ના ઠરાવ નં ૧૦૫૬ ના પારેગ્રાફ ૩) અને કલ કીટીજના ઉપરના ઠરાવના આધારે
. ૧૧.]
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com