________________
જેવી લડિયાની વેણી એવી બળવંતભાઈની બહેની, આમ ધામધૂમથી લગ્નની ઉજવણી થાય છે.
નાણાવટી રે સાજન બેઠું માંડવે. મંડપ લગ્નને સાક્ષી બને છે લગ્ન પછી મંડપનો જેવા ચૈતર વૈશાખના આંબા એવા બળવંભાઈને મામા શણગાર ઉતારી લેવામાં આવે છે પણ મંડપની
નાણાવટી રે સાજન બેઠું માંડવે પેલી વળીઓ અને વાંસ લગ્નમાં માણેલી મોજની મંડપ નીચે ફટાણાની રમઝટ
એક વર્ષ સુધી યાદ આપે છેવર્ષાને સારૂં મુહૂર્ત
જોવડાવીને ઉઠાવી લે છે. સાળી પરણતી હોય એટલે જમાઈરાજ પણ હોંશેહોંશે આવેજ. કન્યાપક્ષની અલ્લડ યુવતીઓ લોકગીતમાં માંડવઃ-માંડવાએ એકસંસ્કૃતિના જમાઈરાજની મીઠી મશ્કરીઓ કદી ન વિસરે. પ્રતીક તરીકે જેમ લોકહૈયામાં વિશિષ્ટ સ્થાન લગ્ન વખતે ફટાણા ગાઈને આનદ માણે. ફટાણું મેળવ્યું છે તેમ લોકગીતમાં પણ વિશિષ્ટ સ્થાન પણ કેવાં ?
જમાવીને બેઠે છે એવા મંડપનાં કેટલાંક ગીતા
નીચે આપ્યા છે. “માંડવે મથુરીને વેલે મારા વેવાઈઓ રે માન સરીખે માંડવોરે, જોયા સરખી જાન; ભાવસંગ એની બૈરીને ચેલે, મારા વેવાઈઓ રે;
વેવાઈઓ મન દેજોરે. ઐયરે લૂગડાં ધોવા એલ્યો, મારા વેવાઈઓ રે કરું લાવ્યાને લોકીટ લાવશુંરે, પટ્ટો ધડાવે વહુના બાપ, સાલે છે, કાપડું ધાયું;
વેવાઈઓ મન દેજોરે. ઘાઘરો ધોતા આવડે નહી; માન સરીખો છે માંડવોરેજોયા સરખી છે જાન; રોતો કકળતો એની ઐયર પાસે આવ્યો,
વેવાઈઓ મન દેરે. મારા વેવાઈઓ રે હાર લાવ્યાને બંગડી લાવશું બેસલેટ ઘડાવે વહુના વીર. છાને રહે છોકરડા તને કોણે રેવડાવ્યો રે?
| વેવાઈઓ મન દેજોરે. જાદવના નાને માટે ઢાબડ ઢીબડ ઢીખ્યો રે., માન સરીખ છે માંડવોરે, જેમાં સરીખી છે જાન; આ વખતે વરપક્ષની જાનડીઓ પણ આનંદ
વેવાઈઓ મન દેજો. વિભેર બનીને વેવાઈઓના માંડવાની વાતો કરે છે અને સામા ફટાણું ગાય છે
માંડવે લીલી આડીને પીળી થાંભલી, વેવાઈઓના માંડવે રમવાને ગ્યા'તા,
માંડવે બેસે રાજાને બેસે રાજિયા, પરાણે પાળી ઇ વળગાડયું રે મારા બાબુભાઈને
માંડવે બેસે હેમુભાઈ હેરાત રે, અમારા બાબુભાઈ બાળા ને ભોળા
વીરાનો. માંડે. જગના ધૂતારા પેલા વેવાઈ રે;
+ + + વેવાઈઓને માંડવે જમવાને ગ્યા'તા, ઊંચે ઊંચે દાદા છ ને માંડવો રે ટા ચોખા ને ચપટી ખાંડ રે.
તે થી ઊયે ૫૨ હ૨ બે ચા ૨, મારા હોંશીલા વેવાઈએ રે,
દાદાજીને માંડવે રે. હોંશે જમાડવા અમને ખાંતે જમાડયા,
માંડવે લીલી દાંડીને રાતી થાંભલી ૨, . હેલી વેવાઈઓ, ખાતી વેવાઈઓ
માંડવે થઈ છે મીઠી નાગર વેલ્ય; કાચા ચોખા ને કળશી કાંકરા રે
દાદાજીને માંડવો રે. મારા હોશીલા વેવાઈઓ છે.”
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat
www.umaragyanbhandar.com