________________
સનાતન જન [ઓગસ્ટ, સબર, ઍક્ટોબર, અથવા રાજ્ય માટે પ્રયત્ન ન કર્યા હોવાથી મહાવીર સ્વામી સરખા ધર્મનું પુનરૂજ તેમના સંબંધે કદાચિત ઈતિહાસકારથી અને કવન કરનાર; જે બુકમાર, જીવંધર, વગેરે જ્ઞાત રહેવાયું હશે. એ એક કારણ. વાર, સરખા પરાક્રમી રાજે; ગતમ (ગણધર–બુદ્ધ જૈન લોક જિનેશ્વરના ધર્મના અનુયાયી. જિન નહિ), ભદ્રબાહુ, કુંદકુંદાચાર્ય, ઉમાસ્વામી, સએટલે “સિત રાઘવ ચેન ન ગિન' મંતભદ્રજિનસેન, ગુણભદ્ર, નેમિચંદ્ર, માનતુંગ અર્થાત જૈન લોક પિોતાના મનને જીતીને–કામ વગેરે સરખા અનેક ઉતક વાડમયના કર્તા, ક્રોધાદિ મને વિકાર રિપુઓને નિર્બળ કરનાર, ઉપદશક, ધર્મગ્લાનિ સમયે ઉતેજન દેનાર ત્યારે તેને (કદાચીત) રાજ્યને લાભ કયાંથી અથવા નિસ્વાર્થ એવા પુરૂષો ઉત્પન્ન થઈ ગયા. હૈય? હોય તે તેઓ પોતાના સ્વતઃ રાજય આ મહાન મહાન નર રહેનોએ સંસ્કૃત વાડ દયા અને ન્યાયથી પાલન કરીને વૃદ્ધા વસ્થા- મયનો અસંખ્ય ન ભાંડાર ધર્મ ગ્રંથના માં દીક્ષા લઈને પોતાના પુત્રને રાજય દેતા. રૂપમાં ગુતપણે એટલો બધો મૂક્યો છે કે આનાં સારાં ઉદાહરણ ઈસવીસન પછીના તેનું પરિશીલન કરવાને આજેટ-અનંત પવિદ્ય હજાર વર્ષમાં સાંપડશે. ખંડેલપુરના રાજા સાદર ૩૪ હૃહ તથા વૈશ્ચ વિમા જિનસેન–જેણે મહા પુરાણુ રચ્યું, તેનું, તેમજ આ ઉકિતને અનુસરી–આટલા માનવી મામંદ, પટણા વગેરે સ્થળોના રાજોનાં આ- ણીઓનું આયુષ્ય પુરું થાય કે તે નહિ શંકા વાંજ ઉદાહરણ મળી આવશે. આ કારણથી રહે છે. કદાચિત ઇતિહાસકારોએ તેઓને અજ્ઞાત રહેવા હવે સાહજિક એવો પ્રશ્ન ઉદ્ભવે છે કે દીધા હશે; આ બીજું કારણ, સિવાય જનના જે જૈનેને આટલો અમૂલ્ય સંસ્કૃત વાલ્મય અંતિમ તીર્થકર મહાવીર સ્વામીના નિર્વાણપદ રૂપી રત્ન ભાંડાર છે તો તે આ અદ્યાપી પામ્યા પછી જૈનના સામ્રાજયનું ઝરણું કમી સંવના નિદર્શન માટે બહાર કેમ આવતા કમી થતું ગયું તેમજ ઈસવીસન પછી હજાર નથી? કાલીદાસ, ભવભૂત, બાણું, એના ગ્રંથ વર્ષ પછી તેઓએ સ્વરાજય મેળવવાથી આશા લોકોની પાસે કાં જોવામાં આવે છે ? અને છડી વ્યાપારી ધંધા તુરતને માટે ગ્રહણ કર્યો આ ઉત્તર બસ થશે કે યુનિવર્સિટીએ ઉપરોકત ને ત્રીજુ કારણ. આ ત્રણ કારણોથી ઈતિહાસ- કર્તાનાં પુસ્તક શિક્ષણ ક્રમમાં નીમા અને માં જનનું ઘણું પ્રાબાદય હતું, કારણ કે ધર્મ ને વેગે સર્વને તેમનો રસ ચાખવાનો સમય સંબંધી ચળવળ અને સુધારણા સંબંધને મળે એટલે લોકોની તે ગ્રંથ વિષે લઈને જેના ઉપર લખેલો કાળ ઘણાજ પૂર્ણ ઓળખ થઈ છે અને થાય છે. મહત્વનો હતો એવું ઈતિહાસ પરથી કરે છે, જેને સુનીવર્સિટી ન હત તો તે ગ્રંથની આજે સિવાય જૈન સંસ્કૃત વાડમય-સાહિત્ય દષ્ટિથી નીકળતી હજારો લાખ આવૃત્તિ નીકળી હતી વિચાર કરતાં ઉપરોક્ત કાળ ધણેજ મહત્વનો કે નહિ તે જૈનાના વાડમયાત્મક ગ્રંથો હતે એમાં શંકા નથી, આ કારણથી તે સંબંધે જે થયું છે તે પરથી સમજી શકાશે. જૈનેને ઇતિહાસમાં સ્થળ આપ્યું હતું તે ઘણું આપરથી સમજાય છે કે જે તરેહના, જે જાસારૂ હતું !!
તિને, જે મતના લોક હોય તે પ્રમાણે તેઓ અસ્તુ, ઉપર નિર્દિષ્ટ કરેલા ઈસવી સન પિતાની જ્ઞાતીન, પિતાના મતને, પોતાના પૂર્વે પાંચ છ શતકનો અથવા તે પછી સુ ધર્મને અથવા પોતાના વાડમયને આગળ મારે એક હજાર વર્ષના કાળમાંના જૈન ધમધ લાવવામાં યન કર્યા કરે. આજ પર્યત આપમહત્વ પછી અનેક વ્યકિતઓ થઈ ગઈ. શ્રી | જૈન લોકોમાં પકી યુનીવર્સીટી મધ્યમાંથી
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com