Page Text
________________
૨૫૪ સનાતન જન.
[ માર્ચથી જુન. જાય છે. આવી સ્થિતિમાં મુકાયેલા દિગમ્બરોને બાળપણમાં ધર્મસંસ્કારો પાયા વિના પહે પાશ્ચાત્ય જડવાદથી સ્થાનકવાસી અને મૂર્તિપૂજક લેથી પાશ્ચાત્ય કેળવણીના ધોરણ ઉપર વિચા. વેતામ્બરોમાં મૂર્તિપૂજક ભવેતામ્બરોને પહેલાં ૨.નું બંધારણ તેમાં ઉત્પન્ન થાય છે. ત્યાર સહન કરવું પડશે અને સ્થાનકવાસીને પછી બાદ અંગ્રેજી કેળવણી લેતાં યુનિવર્સિટિના
શિક્ષણ પયત ધર્મ સંસ્કારો પામવાની પણ સહન કરવું પડશે એમ અમને લાગે છે. તે પણ
બીજી કઈ તક નથી. આ કારણથી તેમાં દિગમ્બરોએ ત્યાગી ઉપદેશકની ગેરહાજરીના તવ ભક્તિ અને આસ્થાના તત્વોની ઉત્પત્તિ થવાને ને માટે ઘણુંજ સંભાળવાનું છે. જે સંભાળવામાં સંભવ છે. એક તરફથી આ કારણ અને નહીં આવે, અને સ્વબળ અને સ્વાવલ બનના બીજી તરફથી તેઓના ધર્મગુરૂઓનું જ્ઞાન તો પ્રત્યે ઉપેક્ષા થઈ, તો સ્થાનકવાસીઓ અતિશય એટલું બધું સબળ નથી કે તેઓ પહેલાં તેઓએ સહન કરવાનો વખત પણ તરફથી પાશ્ચાત્ય કેળવણી પામતી ઉછરતી પ્રઆવી ન પહોંચે એમ ન કહેવાય.
જાની ઉપર જોઈએ તેવી છાપ પડી શકે; એ. મૂર્તિપૂજક શ્વેતામ્બર અને દિગમ્બર ટલે આવશ્યક રીતે તેઓમાં ધર્મપ્રતિ જોઈએ સંપ્રદાયની પહેલાં સ્થાનકવાસી સંપ્રદાયે સહન તેવી અભિરૂચિ, ઉત્પન્ન ન થતાં પાશ્ચાત્ય જડકરવું પડશે એમ અમને લાગે છે. દિગમ્બર વાદની અસર તેઓ પ્રત્યે થવી જોઈએ તેમ અને મૂર્તિપૂજક શ્વેતામ્બરોના કરતાં સ્થાનક- થાય છે. આ વાત અત્યારે પણ ત્રણે સંપ્રવાસી સંપ્રદાયમાં સાધુઓની સંખ્યા ઘણી દાયોની ઉછરતી પ્રજાનાં ધાર્મિક વલણની સરમોટી છે; તેમ તેઓ તપશ્ચર્યાદિ કઠન ક્રિયાઓ ખામણી કરવામાં આવશે, તે સત્ય છે એમ સારી રીતે કરે છે એટલે એકવીશી પહેલાં જણાશે. સુધી તે તેમાં પોતાના સંપ્રદાય પ્રત્યે સારે આ વિષય પૂર્ણ કરતાં અમારે જણું થવું ભાવ રખાવી શકવાનાં નિમિત્ત થતાં હતાં જઈએ કે, અમોએ આ ત્રણે સંપ્રદાયોની પરંતુ તેમાં જ્ઞાન સંપત્તિ વારસારૂ પેજ સ્થિતિનું સ્વરૂપ નિષ્પક્ષપાત બુદ્ધિએ લખ્યું ઘણી ઓછી હોવાને લીધે તેમજ આગળ
છે. હા, એટલું જોવામાં આવશે, કોઈ બાબત જેટલું તપશ્ચર્યાદિનું મહમ્ય, હમણુના દુધમ
એક સંપ્રદાયને અનુકુળ હશે, અને બીજાને
પ્રતિકુળ હશે, છતાં અમને તે થગ્ય લાગ્યું કાળના પ્રતાપે લેકષ્ટિમાં રહ્યું નહીં હોવાથી,
હશે તો તેને સ્વીકાર અમોએ કર્યો હશે. જ્યારથી એ સંપ્રદાયની નવી પ્રજામાં પાશ્ચાત્ય
આવા સ્વીકારથી એમ માનવાનું પ્રવેવિધાને પરિચય થતા ચાળે છે ત્યારથી એ
જન નથી કે, અમે જેને એ બાબત પ્રતિજ્ઞાનનો પ્રભાવ તેઓ જેવો જોઈએ તેવું ફળ છે તેના વિરોધીઓ છીએ. અમારો પાડવાની સ્થિતિમાં રહ્યા નહીં હોવાથી નવી કાઈ સંપ્રદાય પ્રત્યે પક્ષપાત નથી. એટલે પ્રજા ઉપર ધર્મ સંસ્કારો બીજ સંપ્રદાયની અમે એટલું જ ઈચ્છીએ છઈએ કે, એક અપેક્ષાએ બહુ ઓછા પડે છે, કેટલાક દાખ
અવિભક્ત જેન માર્ગ પ્રત્યેજ અમારી ભકિત લામાં તે તીવ્ર નાસ્તિક્ય ભાવ પણ ઉપન્ન
અને શ્રદ્ધા છે; કે જે અવિભક્તિ જેન
માર્ગ એ તેને જુદા જુદા દેશકાળને લઇને થયેલ નજરે પડે છે. વળી તેઓમાં વ્યક્ર થયેલા સંપ્રદાયોને બનેલ છે. જેનું મૂળ પ્રત્યે પ્રથમથી જ ન જોઇતી ઉપેક્ષા રહી પદાર્થ સ્વરૂપ કાયમ રાખી જૈનના જુદા જુદા હોવાથી બાળપણમાં ધર્મસંસ્કાર પાડવાનું સંપ્રદાયના જે જે તો વિશેષતાવાળા હોય કારણ રહ્યું નથી.
તે અમને માન્ય છે,–કિંબહુના !
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
| SR No. | 035241 |
| Book Title | Sanatan Jain |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Unknown |
| Publisher | ZZZ Unknown |
| Publication Year | 1907 |
| Total Pages | 412 |
| Language | English, Hindi, Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_English, Book_Devnagari, & Book_Gujarati |
| File Size | 3 MB |