Sanatan Jain

SR No.: 035241
Original Sutra Author: N/A
Author: Unknown
Publisher: ZZZ Unknown
Publication Year: 1907
Total Pages: 412
Language: English, Hindi, Sanskrit, Gujarati
Classification: Book_English, Book_Devnagari, & Book_Gujarati
File Size: 3 MB

Page 259

૨૫૨
સનાતન જેન.
[માર્ચથી જુન. પ્રતિમા પૂજન-ઉપકારનું કારણ થાય છે. જે દ્રવ્ય ક્રિયાનું પ્રરૂપણ નથી કે, જે દ્વારા તેઓ રીતે ઉપકારનું કારણ થાય છે તે રીત એ છે બાળવયમાંથી બચ્ચાંઓને વિષે ધર્મ સંસ્કાર કે, પ્રતિમા પૂજનાદિને નાનપણમાં જે ક્રિયાઓને ઉપન્ન કરી શકે; કે જે સંસ્કાર શ્વેતામ્બર અભ્યાસ અને પરિચય થઈ જાય છે તેથી મૃત્તિપૂજકને કોઈ અંશે પાશ્ચાત્ય જડવાદ સામે ધર્મને ચેકસ અંકુરે તેમાં સ્વાભાવિક રીતે રક્ષણ આપે છે એમ અમે શ્વેતામ્બર મૂર્તિપૂ. થઈ જાય છે. આ રીતે જે ધર્મને ચેકર અંકુ જકની સ્થિતિ બતાવતાં કહ્યું છે. દ્રવ્યકિપામાં રો દાખલ થઈ જાય છે તેથી કેટલીક વખતે મૃત્તિ પૂજનને પણ સમાવેશ થાય છે. મૂત્તિ. પાશ્ચાત્ય કેતવણી લેતાં છતાં તે કેળવણીની પૂજા જે પ્રકારે જેન શિવાયના માર્ગે સ્વીકારે અસર. જેવી બાવા ક્રિયા ન કરનાર એવા છે તે મૂર્તિપૂજા પ્રત્યે પાશ્ચાત્ય વિદ્યાના સં. સ્થાનકવાસીઓ ઉપર થઈ જાય છે તેનાં કરતાં સ્કાર પામેલા મનુષ્યોને અભાવ છે; કેમકે ઘણી ઓછી થવા પામે છે. કેટલાક દાખલામાં તેઓ જે આશયમાં Idolatory (મૂર્તિપૂજા) તે નથી થતી એમ પણ જોવામાં આવ્યું છે. સમજે છે તે મૂર્તિ પૂજાને તેઓ દેશ પ્રત્યે હવે સ્થાનકવાસીઓ લઈએ. સ્થાનકવાસી
એક પ્રકારનો શ્રાપ (curse) કહે છે. આવા સંપ્રદાયનું બંધારણ કોઈ એવા સંજોગોમાં
મનુષ્યોને જેલમાં પ્રતિમા પૂજનથી કે વીતમૂકાઈને થયેલું જોવામાં આવે છે કે, તેમાં રાગ ભાવ ઉત્પન્ન કરાવવાનું તત્વ રહ્યું છે જ્ઞાનને પ્રચાર, બીજા અને સંપ્રદાયોની સર- તેની ખબર નહી હોવાથી જૈનના પ્રતિમાપૂજનને ખામણીએ ઘણો ઓછો રહે છે. તેઓને
પણ Idolatory ના આશયમાં સમજી કામ સાધુ વર્મ જ્ઞાન સંપત્તિનાં સંબંધમાં ઘણો
લે છે. જ્યાં સુધી જૈનના પ્રતિમાપૂજનને પણ પછાત છે એમ ખુદ તેને શ્રાવક સમુદાય દ Idolatory ના બાશયમાં સમજવામાં આ કરે છે. તેઓમાં “સાધુ શાળા ” અથવા તેવા
વશે, પણ તેના ખરા સ્વરૂપને સમજવામાં નહીં પ્રકારની ટ્રેનિંગ સ્કૂલ કાઢવા માટે જે હીલચાલ
આવે ત્યાં સુધી જેના પ્રતિમાપૂજન પ્રત્યે ચાલે છે આવી શાળા કાંઈ ફળદાયક થવાને
પાશ્ચાત્ય જડવાદના સંસ્કાર પામતાં જૈનો–ભલે જો કે ઘણો ઓછો સંભવ છે તે વાતજ એમ
પછી તે મૂર્તિપૂજક શ્વેતામ્બર જંપ્રદાયમાં પૂરવાર કરે છે. સાધુવર્ગ-જ્ઞાન સંપત્તિમાં ઘણે
જન્મલા હે, કે દિગમ્બર અથવા સ્થાનકવાસી પછાત છે; અને જે પછાત છે તે તેઓ
સંપ્રદાયમાં જન્મેલ હો–માહાન્ય બુદ્ધિથી પાશ્ચાત્ય જડવાદ અટકાવવા માટે સમર્થ કેમ
નહીં જુએ; અને તેમ નહી જેવાથી ધર્મના ગણાય? વળી જેને સાધુ વર્ગ જ્ઞાન સામર્થ્ય
અંકુર ઉત્પન્ન થવાનું ના એક કારણ તેટલા માં પછાત હોય તેના શ્રાવક વર્ગને સ્વાભાવિક
વખત માટે નિરૂપવેગી જેવું થશે; અને તેમ
થવાથી પાશ્ચાત્ય જડવાદ સામે તેટલે અંશે રક્ષણ રીતે, સાધુ વર્ગના કરતાં વિશેષ પછાત ગણુ
થતું અટકશે. જોઈએ. આ કારણથી પાશ્ચાત્ય જડવાદના
આ રીતે ત્રણ સંપ્રદાયની સ્થિતિ છે. અનિષ્ઠ પરિણાનો સામે, શ્રાવક વર્ગ પણુ, આવી સ્થિતિમાં મુકાયેલી ત્રણે સંપ્રદાયની ઉછસ્થાનકવાસીઓમાં રક્ષણ આપી શકે તેમ નથી. રતી અથવા ભવિષ્યની પ્રજા પાશ્ચાત્ય જડવા
સ્થાનકવાસીઓને ક્રિયાકાંડના પર ખાવતાં દની સામે પોતાનું રક્ષણ કરી શકશે અમારે કહેવું જોઇએ કે, તેઓ ઉપવાસાદિ કે કેમ એ મોટો સવાલ છે. અત્યારે તપશ્ચયીઓ કરે છે તે સિવાય તેઓને વિષે થતા કે જ્યારે હજી પાશ્ચાત્ય જડવાદનું
અરમૂર્તિપૂજક અને દિગમ્બરની પેઠે કોઈ પણ એટલું બધું પ્રબળ વળ્યું નથી, ત્યારથી જ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat