Page Text
________________
માચથ જીન) ત્રણે સંપ્રદાયની સ્થિતિને વરે.
૨૫૦ હવે વેતામ્બર મૂર્તિ પૂજક લઈએ. તેઓ એક બહુ જ્ઞાન સહિત નહીં એવા ત્યાગી જ્ઞાન અને ચારિત્રધારા ધર્મઅસર કેવી કરી શકે હશે, અને તે ઉપદે કરી શકવાની સ્થિતિમાં તેમ છે તે જોઈએ. શરૂઆતમાં કહી જવામાં નહીં હોય, છતાં જે તેને લય ત્યાગ, વૈરાઆવ્યું છે કે, તામ્બર મૂર્તિપૂજક સાધવર્ગ ગ્યમાં વિશેષ હશે તે તેની અસર સમાજ સ્થાનકવાસી કરતાં જ્ઞાનની અપેક્ષાએ કેટલેક ઉપર થશે; કેમકે તે ન બોલવા છતાં વર્તન અંશે વધી જાય તેમ છે, એટલે તેઓ સ્થા- સારું કરી દેખાડે છે. આ કારણથી ગમે તેવા નકવાસી કરતાં પોતાના ભવિષ્યના ઉછરતા ચારિત્રધારી શ્રાવકે દિગમ્બરોમાં હોય, તે સમૂહ ઉપર થોડે અંશે પણ વધારે ધર્મઅસર પણ જે તેવાજ ચારિત્રધારી સાધુઓ વેતાકરી શકે તેવી સ્થિતિમાં છે; છતાં એટલું ખરોમાં હશે, તે તે વધારે અસર કરી શકહેવું જોઈએ કે તેઓનું જ્ઞાન બળ ઘણું કરી કશે. વેતામ્બરોની આવી સ્થિતિ થોડે અંશે એવું નથી કે, જે સંપૂર્ણપણે પાશ્ચાત્યવિવાના ભેગવવાને ભાગ્યશાળી, દિગમ્બરની અપેક્ષાએ બળથી વિમુખ કરાવી શકે, અર્થાત એટલી ગણી શકાય. અમે જેમ વેતામ્બર મૂર્તિપુજધર્મ અસર કરી શકે તેવી સ્થિતિમાં વેતામ્બર કના સાધુ વર્ગની આ અપેક્ષાએ વિશેષતા બતામાત્તપૂજક સાધુવર્ગ નથી. ચારિત્રદ્રારાએ - વી, તેમ તેની એક નબળી બાજુ પણ બતાવ્યા તામ્બર મૂર્તિપૂજક સાધવર્ગ કેવી અસર કરી વિના અમને છૂટકે નથી. મૂર્તિપૂજક મહેતાશકે તેમ છે તેને વિચાર કરતાં એમ લાગે છે અરના સાધુ વર્ગમાં જે કહેવા માત્ર સાધુરૂપે કે, જેવી શચિ વેતામ્બર મૂર્તિપૂજકના સા. હશે તેઓ સમાજ ઉપર ધમ અસર કરાવવી ધુઓ જાણે છે, તેવી ચિપૂર્વક જે સ્થાનક. તે દુર રહી પરંતુ ઉલ ટી વિમુખ અસર નીપવાસી ધર્મગુરુઓ પિતાનું ચારિત્ર પાલન કરતાં
જાવવાનું કામ પણ કરતા નહીં હોય એમ નથી.
હવે શ્રાવક વર્ગ લઈએ. ત્રણે સંપ્રદાયના હોય, તો વેતામ્બર મૂર્તિપૂજકના કરતાં,
શ્રાવક વર્ગની સરખામણી અમે ઉપર આપી વધારે અસર નીપજાવી શકે, કારણ કે મૂર્તિ
ગયા છઈએ. દિગમ્બર કરતાં કોઈ અંશે કદાચ પૂજક તામ્બરના સાધુ શુચિને વિષય
વધતા હોય તે ભલે, બાકી સ્થાનક્વાસી છે વધારે સારી રીતે જાણતાં છતાં, ચારિત્ર પાલનમાં
સરખામણીએ તો બહુ જ થોડા અંશ જ્ઞાન સ્થાનકવાસી કરતાં વધારે શિથિલ હોવા સંભવે
સંબંધમાં વધતા હોય તે ના કહેવાય નહીં, છે. આ વાત બાહ્ય ચારિત્રને અંગે કહી. આત્મિક આ શ્રાવક વર્ગ એવા જ્ઞાન કે ચારિત્ર વિષયક
આ શ્રાવક વર્ગ એવા નામ છે ચારિત્ર તે સાધુઓમાં પણ વિરલ સ્થળોએજ અતિશય સહિત નથી કે, જે ઉછરતી પ્રજાના હશે. છતાં એટલું પણ આત્મિક ચરિત્ર સાધુ મન ઉપર પડતી પાશ્ચાત્યવિદ્યાની છાપ એમાં હોય, તે તે ગૃહસ્થના કરતાં વધારે રોકી શકે. સારી અસર કરી શકે છે. અમારા આ અભિ- ક્રિયાકાંડનાવિષય પર આવતાં અમારે જણાવવું પ્રાયને ખ્યાલ આ ઉપરથી આવી શકશે. એક જોઈએ કે તેઓએ જે બાહ્ય આડઅર વધારી દીધો વિદ્વાન ગુહસ્થ હોય, પણ તે સંસારમાં રહી છે તે પાશ્ચાત્ય વિદ્યાના સંસ્કારીઓને ધર્મ અસર ધર્મ સંબંધી અને ખાસ કારણ સંસારના ઉપજાવવામાં બહુ સહાયક નથી; કેટલીક વખતે ક્ષણિકપણે માટે જે ઉપદેશ કરતા હશે તે તેને વિપરીત અસર પણ કરાવે છે કે આમાં જ તેની અસર સમાજ ઉપર નહીં થાય. કેમ કે મેં ધર્મ આવી રહ્યા છે? આમ છતાં અમારે સમાજને તેને ઉપદેશ અને તેનું વર્તન બને કહેવું જોઈએ કે, સ્થાનકવાસીઓ કરતાં કરતાજુદાં લાગે છે, પરંતુ આજ જગાએ જે ખર મૂર્તિપૂજકેને બાહ્ય ક્રિયાની એક વિધિ
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
| SR No. | 035241 |
| Book Title | Sanatan Jain |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Unknown |
| Publisher | ZZZ Unknown |
| Publication Year | 1907 |
| Total Pages | 412 |
| Language | English, Hindi, Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_English, Book_Devnagari, & Book_Gujarati |
| File Size | 3 MB |