________________
માથા જુન) તામ્બરના અભ્યાભ લક્ષ્યની તપાસ.
૨૪ હતા. એટલે આ સમયની અધ્યાત્મિક તેટલા માટે મુદલ અવકાશ રાખે નહી, સ્થિતિથી આપણે વાકેફ થયા. આ સમયની એટલે તેના તરફથી જગત પરિચયનું
વેતામ્બરની આધ્યાત્મિક સ્થિતિ કેવી પામર- પ્રતિપાદન રહ્યું નહીં; ઉલટ તેને નિષેધ તેના પણને પહોંચેલી તેનો વિશેષ ખ્યાલ એટલા તરફથી રહ્યા. શ્વેતાંબર દશા એવી છે કે, ઉપરથી આવી શકશે કે, આનંદધનજી મહારાજે જગત પરિચય રાખવાનું કોઈ અંશે નિમિત્ત જ્યારે અધ્યાત્મ લક્ષ્ય ભણી સંપ્રદાયને ઘેરવા છે; એટલે શ્વેતામ્બરે દશા પ્રરૂપ તરફથી પ્રયત્ન કર્યો ત્યારે સંપ્રદાયના મોટા ભાગે જગત પરિચય માટે અવકાશ રાખે છે, આ તેમને અન્યથા આકારે જોઈ તેઓનો તિરસ્કાર અવકાશ રાખવાને કારણે તેના તરફથી જગતકર્યો હતો.
પરિચયનું કોઈ અંશે પ્રતિપાદન રહ્યું. અજ્ઞાન સત્તરમા સૈકા પછીથી શ્વેતામ્બર સંપ્ર- દશામાં વર્તતા જીવને સ્વભાવ એવો છે કે દાયની સ્થિતિ વધારે ઘસાતી ચાલી છે એ જે જરા અવકાશ મળે, તો જેમ તેમ સાસુવાત નૂતન નથી એ વાત સર્વ કોઈના જા. કુલ નિમિતે મળતાં જાય, તેમ તેમ તે અવણવામાં છે. ઉપર કહ્યા અનેક કારણોને લઈને કાશને વધારે ને વધારે લંબાવવાનું મન કરે છે. ધસારો પામેલી શ્વેતામ્બરની આધ્યાત્મિક આ રીતે લંબાવેલા અવકાશને કારણે તાસ્થિતિ તથા પ્રકારના કારણે મળતા વિશેષ અને આધ્યાત્મિક લક્ષ્ય, કાંથી વૃદ્ધિ પામે? ધસાતી ચાલે એ ખરું, પરંતુ હવે તે કારણે લંબાયેલા અવકાશને ક્રમે ક્રમે ગેર ઉપમનાં ઘણુંખરાં કારણે ચાલ્યા ગયા છતાં, યોગ થવા લાગે છે ત્યારે શાસનના ખરા વેતામ્બરોનો આધ્યાત્મિક લક્ષ્ય શા કારણે
હિતસ્વી મહાત્માઓ તે પ્રત્યે અંકુશ મૂકવા પ્રવર્ધમાન થતું નથી એ સંબંધી નિરાકરણ
યત્ન કરે છે. તે એવી રીતે કે, જ્યારે યતિ વગે કરવું રહે છે.
ઉપકાર બુદ્ધિએ શ્વેતામ્બર દશામાં અવકાશ રાખે અમારા પામર અભ્યાસ અનુસાર અમને છે તેને ગેરઉપયોગ કરવા માંડયા ત્યારે, સંવે. લાગે છે કે, હમણુના જેવા સમયમાં. પ્રથમનાં ગી સંપ્રદાયના સ્થાપકે તેના ઉપર અંકુશ મૂકવા જેવાં ઘસારા આપનારાં કારણે દર થયા માટે પ્રબળ પુરૂષાર્થ કર્યો નહતે. એક તરફથી છતાં, શ્વેતામ્બરોને આધ્યાત્મિક લક્ષ્ય વ- યતિ વર્ગ કે જેના હાથમાં શાસનની લગામ ધમાન થતું નથી. એનું મુખ્ય કારણ. ઉપર હતી તેના તરફથી અધ્યાત્મ લક્ષ્ય કરાવવો તે વતામ્બરના બંધારણમાં રહેલા કોઈ એક દૂર રહ્યા, પરંતુ શિથિલાચાર વધારવાનું થયેલું એવા તત્વને વિષે ઇસારે કર્યો છે તે કારણ છે. ત્યારે અધ્યાત્મની સ્થિતિ વિશેષ સંપ્રદાયની
શ્વેતામ્બર દશાનું બંધારણ જોતાં, અમે થઈ ગઈ. સંવેગી સંપ્રદાયના સ્થાપક પુરૂષને જે વારંવાર કહ્યા કરીએ છીએ તે હેતુએ યતિવર્ગ ઉપર અંકુશ મૂકવામાં સમય અને શ્વેતાંબર દશા શાસન-રક્ષણ માટે ખરેખર શકિતને ઉપયોગ કરવો પડે એટલે તેઓ ઉપકારક છે; પરંતુ એ દલામાં એવું તત્વ તરફથી અધ્યાત્મ લક્ષ્યના પોષણ માટે, જે આવશ્યક્તા સહિત રહ્યું છે કે જે વ્યવહાર સમય અને વીર્ય અંકુશ મુકવામાં વપરાયેલા માર્ગને વિશેષ પિપણ આપી શકે. શ્વેતાંબર તેટલા અધ્યાત્મ લક્ષ્ય વધારવાનાં કામમાં આ દશાના કારણે જગત પરિચય ત્યાગી ને વ્યાં નહીં. આ રીતે તામ્બરના નવ ઉપપણ વિશેષ રહે, અને જગત પરિચય એવી સંપ્રદાય બંધાયે. આજ રીતે જ્યારે પ્રતિમા ચીજ છે કે, જે અધ્યાત્મ લક્ષને વિસરાવી પૂજન અંગે ઘણું ઉપાધિઓ કરી મુકવામાં દેવામાં બળવાન કાર્ય કરી શકે. દિગમ્બર આવેલી ત્યારે અચલગચ્છના સ્થાપક પુરૂષને દશા પ્રરૂપકે એ જગત પશ્ચિય ન થવા પામે પિતાનાં શક્તિ અને સમય તે ઉપાધિઓ ઉપ
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com