________________
‘માન-દ-નામ વષ:' મા-૨
उत्तरड्डभरहकूड
उत्तरड्डमाणुस्स खेत्त
उत्तरद्धकच्छ
उत्तरद्धभरह उत्तरपोट्ठवया उत्तरबलिस्सहगण उत्तरभद्दवदा/या उत्तरमधुरा/महुरा
उत्तरवाचाल
उत्तरवेयड्ड
જંબુદ્વીપમાં આવેલા ભરત(૨) ક્ષેત્રગતા મી. ઉત્તરાપરતટ ઉત્તરાર્ધભરતકૂટ
વૈતાઢ્ય(૨) પર્વતનું શિખર. . ઉત્તરાર્ધમનુષ્યક્ષેત્ર
મનુષ્યક્ષેત્રનો (જ્યાં મનુષ્યો વસે છે) ઉત્તરાર્ધ. ઉત્તરાર્ધમનુષ્યક્ષેત્ર
૬૬ સૂર્યો અને ૬૬ ચન્દ્રો તેમાં ઊગે છે. મહાવિદેહમાં આવેલા કચ્છ પ્રદેશના ઉત્તરાર્ધ.
કચ્છના વૈતાદ્યપર્વતની ઉત્તરે, નીલવંત પર્વતની. भौ. उत्तरार्धकच्छ ઉત્તરાર્ધકચ્છ
દક્ષિણે, માલ્યવંત પર્વતની પૂર્વે અને ચિત્તકૂડ
પર્વતની પશ્ચિમે આવેલો છે. તેમાં સિંધુકુંડ છે. भौ. उत्तरार्धभरत | ઉત્તરાર્ધભરત જુઓ ‘ઉત્તરમ્હભરત”. दे.न. उत्तरप्रौष्ठपदा | ઉત્તરપ્રૌષ્ઠપદા એક નક્ષત્ર. આ અને ઉત્તરભાદ્રપદા એક છે. સ. ઉત્તરવર્તિ!IUM . ઉત્તરબલિસ્સહગ તીર્થંકર મહાવીરના નવ શ્રમણગણોમાંનો એક. दे.ज. उत्तरभाद्रपदा ઉત્તરભાદ્રપદા જુઓ ‘ઉત્તરાભાદ્રપદા'. उत्तरमथुरा ઉત્તરમથુરા ઉત્તર મથુરા, જુઓ ‘મથુરા' (૧).
સેયવિયા પાસેનો પ્રદેશ. તેના જંગલમાં તીર્થંકર उत्तरवाचाल ઉત્તરાંચાલ મહાવીરને ચંડકૌશિક નાગ ડસ્યો હતો. નાગસેના
વેપારી અહીંનો હતો. જુઓ ‘વાચાલ’.. મી. ઉત્તરવૈતાઢ્ય ઉત્તરવૈતાદ્ય વૈતાઢ્ય(૨) પર્વતનો ઉત્તરાર્ધ.
આચાર્ય શિવભૂતિની બેન. પોતાના ભાઈને
અનુસરી તેણે પોતાના સઘળા વસ્ત્રો તજી દીધા क. उत्तरा
ઉત્તરા
અને નગ્ન સાધ્વી બની ગતિ. પછીથી શરીર ઢાંકવા.
એક વસ્ત્ર રાખવા તેને સમજાવી લેવાઈ. भौ. उत्तरापथ
ઉત્તરાપથ જુઓ ‘ઉત્તરાવહ'.
ઉત્તરાભાદ્રપદા નક્ષત્રનું બીજું નામ. તેનું ગોત્રનામાં
ઉત્તરપ્રૌષ્ઠપદા दे.ज. उत्तराप्रौष्ठपदा
ધનંજય(૪) છે.
| એક નક્ષત્ર. અર્યમનું તેનો અધિષ્ઠાતા દેવ છે. दे.ज. उत्तराफाल्गुनी ઉત્તરાફાલ્ગની
ઉત્તરાફાલ્ગનીનું ગોત્રનામ કાસવ(૭) છે. ઢે.ઝ. Sત્તરાભાદ્રપક્વ , ઉત્તરાભાદ્રપદા એક નક્ષત્ર. જેનો અધિષ્ઠાતા દેવ ‘અહિવઢિ છે.
ભરતક્ષેત્રના ઉત્તર ભાગમાં આવેલો દેશ કે પ્રદેશ.
બારાવતીના નાશની ભવિષ્યવાણી સાંભળીને भौ. उत्तरापथ
ઉત્તરાપથ
દ્વૈપાયને ઉત્તરાપથ તરફ પ્રયાણ કર્યું. વજસ્વામી પણ ઉત્તરાપથ ગયા હતા.
એક નક્ષત્ર જેનું ગોત્રનામ ‘વગુઘાવચ્ચ” છે અને કે.ન. ઉત્તરષાઢા
ઉત્તરાષાઢા
જેનો અધિષ્ઠાતા દેવ વિશ્વ (૨) છે. ऐ. उद
આ અને ‘ઉડ્ડ’ એક છે. મ.નો | ge
ઉદકે
| ગોસાળાનો મુખ્ય ઉપાસક आ. उदक
ઉદક
જ્ઞાતાધર્મકથાના શ્રુતસ્કન્ધ ૧ નું અધ્યયન ૧૨
उत्तरा
उत्तरापह
उत्तरापोटुवया
उत्तराफग्गुणी
ઉત્તરામદુવડા/યા
उत्तरावह
उत्तरासाढा
उद
ઉદ
१. उदअ २. उदअ
मुनि दीपरत्नसागरजी रचित 'आगम-बृहत्-नाम कोषः' भाग-१
પૃ8-77