________________
‘માન-દ-નામ કોષ:' ભાગ-૨
अवराइआ
ऐ. अ.गो
अवविह अवाह अवियत्त-जंभग
अपराजिता અપરાજિતા अवविध
અવવિધ अबाध
અબાધા વ્યt-gp અવ્યક્ત-કૃષ્ણક
अव्वत्त
H.
अव्यक्त
અવ્યક્ત
अव्वत्तिय अव्वाबाह असंखय
अव्यक्तिक अव्याबाध
અવ્યક્તિક અવ્યાબાધ
असङ्ख्य
અસંખ્ય
असंग
असङ्ग
અસંગ
असंजल
असञ्जल
અસંજલ
જુઓ અપરાજિતા(૧). ગોસાલકના બાર મુખ્ય ઉપાસકોમાંનો એક. તીર્થકરમહાવીરના સમયના ૧૬ જમ્મક દેવોના દસ પ્રકારોમાંનો એક પ્રકાર. કંઈપણ નિશ્ચિતપણે જાણી શકાતું નથી એવો સિદ્ધાન્ત. આસાઢઆચાર્યના મૃત્યુ પછી તેમના શિષ્યોએ આ સિદ્ધાન્ત રજૂ કરેલો. જુઓ આસાઢ | અવ્વત્ત સિદ્ધાન્તને અનુસરનાર. લોકાંતિક દેવોનો એક વર્ગ. ઉત્તરાધ્યયનનું ચોથું અધ્યયન. શક્રના લોકપાલ વૈશ્રમણ(૯)ના તાબામાં રહેલો. એક દેવ. જંબુદ્વીપના ઐરાવત ક્ષેત્રમાં વર્તમાન અવસર્પિણી કાલચક્રમાં થયેલા તેરમા તીર્થંકર. ભગવતીસૂત્રના સાતમા શતકનો નવમો ઉદ્દેશક. રૂપાળી આભીર ગ્રામકન્યાને લોકોએ આપેલું નામ. એક વાર આ કન્યા બળદગાડું હાંકતી હતી. કેટલાક યુવાનો તેના રૂપથી અંજાઈ ગયા. તે કન્યાના ગાડાની સમાંતર તેઓ પણ પોતાના ગાડાં દોડાવવા લાગ્યા. આ સ્પર્ધાના કારણે દોડ એટલી તો જલદ અને ઉત્તેજક બની ગઈ કે બધા યુવાનોના ગાડાં ભાંગી ગયા, તે બધાં ગાડાં વિનાના(અસગડ) થઈ ગયા. પેલી કન્યા તેમને ગાડાં વિનાના બનવામાં કારણભૂત હતી એટલે બધા તેને અસગડા કહેવા લાગ્યા. બલિ(૪)ના લોકપાલ સોમ(૪)ની મુખ્ય પત્ની. જુઓ સોમ(૪).
असंवुड
आ.
असंवृत
અસંવૃત
असगडा
.
अशकटा
અશકટા
असणी
दे.
अशनी
અશની
असाडभूइ/ असाढभूति
आषाढभूति
આષાઢભૂતિ
જુઓ આષાઢભૂતિ.
असि
કે.ન.
મર્સિ
અસિ
પરમાધાર્મિક દેવોના પંદર વર્ગોમાંનો એક વર્ગ. આ વર્ગનો દેવ પોતાની તલવારથી નરકના. જીવોને જખમો કરે છે. તે દેવ અને ‘અસિપત્ર’ એક જ છે. ભગવતીસૂત્રમાં ‘ધનું (૨)ના સ્થાને તેનો ઉલ્લેખ છે. આ અને ‘અસિત દવિલ’ એક જ છે. જુઓ અસિયગિરિ
. s.
સિત
असिअ देवल असितिगिरि
અસિત દેવલ અસિતગિરિ
असितिगिरि
मुनि दीपरत्नसागरजी रचित 'आगम-बृहत्-नाम कोषः' भाग-१
પૃ8- 51