________________
आगम
(४०)
[भाग-3] "आवश्यक'- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्ति:) १
अध्ययनं , नियुक्ति: [१०,११], भाष्यं , विभा गाथा , मूलं - /गाथा-] पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधिता मुनि दीपरत्नसागरेण संकलिता आगमसूत्र [४०] मूलसूत्र [१] आवश्यकनियुक्ति एवं मलयगिरिसूरिरचिता वृत्तिः
प्रत सूत्रांक
दीप
भाषायाः असङ्ख्येयभाया, चतु:समयन्याप्तावपि प्रथमसमये लोकमध्यमाचप्रवेशो द्वितीयसमये तु. दण्डसमुद्भवः, पञ्चसदमयन्याप्तौ तु प्रथमसमये भाषाद्रव्याणां विदिशो दिशि गमनं द्वितीयसमये लोकमध्यमाचप्रवेश इत्युभयत्रापि प्रथम-18
समये द्वितीयसमयेचसोकासपेयभागेभाषायामसोयो भागः, त्रिसमयल्याप्तौ तृतीये समये भाषाया। समस्तलोकव्याप्तिः, चतुःसमयव्याप्तौ तृतीयसमये लोकस्य सङ्ख्येये भाषायाः समवेयो भागः, कथमिति चेत् , उच्यते, स्वयम्भूरमणपश्चिमपरतटवर्तिनि लोकान्ते त्रसनाच्या बहिर्वा पश्चिमदिशि स्थित्वा युवतो भाषकस्य प्रथमसमये चतुरङ्गुलादिवाहल्यो रजुदीर्घो दण्डः तिरश्चीनं गत्वा स्वयंभूरमणपूर्वपरतटवर्तिनि लोकान्ते लगति, ततो द्वितीयसमये तस्माद्दण्डादूधिश्चतुर्दश
रजूच्छ्रितः पूर्वापरतिरश्चीनतया रज्जुविस्तृतः परापातवासितद्रव्याणां दण्डो निर्गच्छति, लोकमध्ये तु पराघातवासिदतद्रव्याणामेव चतुरकुलादिवाहल्यं रजुविस्तीर्ण दण्डद्वयं विनिर्गत्य स्वयम्भूरमणदक्षिणोत्तरयत्तिलोकान्तयोर्लगति, एवं
च सति चतुरखुलादिवाहल्यं सर्वतो रजुविस्तीर्ण लोकमध्ये वृत्तं छत्वरं सिद्धं भवति, तृतीयसमये तू धोव्यवस्थित
दण्डाचतुर्दिकप्रसृतः पराघातवासितद्रव्यसमूहो मन्थानं साधयति, लोकमध्यव्यवस्थितसर्वतोरज्जुविस्तीर्णछत्वरादूर्वाधः दप्रसृतः पुनः स एव वसनाडी समस्तामपि पूरयति, एवं च सति सर्वापि त्रसनाडी ऊर्धाधोव्यवस्थितदण्डमथिभावेन
तदधिकं च लोकस्य पूरितं भवति, एतावच क्षेत्रं लोकस्य सङ्ख्याततमो भागः, तथा च सति चतुःसामयिक्या व्याप्तेः| ४ तृतीयसमये लोकस्य सबेयतमे भागे भाषाया अपि समस्तलोकव्यापिन्याः सङ्ख्यांततमो भागः, पञ्चसामयिक्यास्तु
भ्यालेः तृतीयसमये लोकासोयतमे भागे भाषाया असङ्ख्यतमो भागः, तस्यां तस्य दण्डसमयत्वात् , तत्र चोक्तप्रकारे-15
अनुक्रम
497