________________
आगम
(४०)
[भाग-3] “आवश्यक’- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्ति:) १ अध्ययनं , नियुक्ति: [७], भाष्यं , वि०भा०गाथा [३५६-३५८,३६३,३६४], मूलं - /गाथा-] पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधिता मुनि दीपरत्नसागरेण संकलिता आगमसूत्र [४०] मूलसूत्र [१] आवश्यकनियुक्ति एवं मलयगिरिसूरिरचिता वृत्ति:
C
प्रत सूत्रांक
AAG
H
दीप
कायिकेनैव निसृजतीत्यापनं अनिष्टं चैतदिति, तदसम्यक्, अभिप्रायापरिज्ञानात्, इह तनुयोगविशेष एव वाग्योगो मनोयोगश्चेति व्यवहियते, सर्वधा कायव्यापारशून्यस्य सिद्धस्येव तयोरसम्भवात् , तथाहि-आत्मनः शरीरव्यापारे सति येन व्यापारविशेषेण शब्दद्रव्योपादानं करोति स कायिको योगः, येन तु कायसंरम्भेण तान्येव मुञ्चति स वाचिका
येन तु मनोद्रव्याणि मनस्त्वेन व्यापारयति स मानसः, ततः काययोग एव संव्यवहारार्थ विधा विभक्त इत्यदोषः पूएतदेवाक्षेपपुरस्सरं भाष्यकृदाह-"गेण्हेज काइएणं किह निसिरइ वाइएण जोगेण? । को वाऽयं वायोगो? किंवाया।
कायसंरंभो ॥१॥ वाया न जीवजोगो पोग्गलपरिणामतो रसादिध । न य ताए निसिरिजइ सच्चिय निसिरिजए जम्हा ॥ अह सो तणुसरंभो निसिरई तो काइएण वत्वं । तणुजोगविसेसञ्चिय मणवइजोगत्ति जमदोसो ॥३॥(३५६-७-८वि.) अथवा कायब्यापारणाहृतो यो वागद्व्यसमूहः तदुपष्टम्भेन य उपजायते वागनिसर्गहेतुर्जीवव्यापारः स वाचिको 8 योगः, तथा कायच्यापारेणैवाहतो योऽसौ मनोद्रव्यसमूहः तदुपष्टम्भेनोपजायमानो मनोद्रव्याणां चिन्तनहेतुापारविशेषः स मनोयोगः, आह च-"अहवा तणुजोगाहियवइदबसमूहजीववावारो । सो वइजोगो भण्णइ वाया निसिरिजई। ते॥१॥ तह तणुवावाराहियमणदधसमूहजीववावारो। सो मणजोगो भण्णइ मन्नइ नेयं जतो तेणं ॥२॥ (३६३-४-वि.)ततः
साधूकं-वाचिकेन योगेन निसृजतीति । तथा 'एकान्तरं गृह्णात्येकान्तरं च निसृजती'त्यत्र केचित् प्रथमसमये गृहाति ४. द्वितीये तु प्रथमसमयगृहीतानि मुश्चति तृतीये समये पुनः गृह्णाति चतुर्थे समये तृतीयसमयगृहीतानि मुश्चतीत्येवमेकैकं व्यवहितमेकान्तरमिति व्याख्यानयन्ति, तेषां विच्छिन्नरत्नावलीकल्पो ध्वनिरापद्यते, अन्तरान्तरग्रहणसमयेषु सर्वेष्वयनब
अनुक्रम
*
ACACAAAAEECT
*
Janelibrary.ary
-~-87