________________
आगम
(४०)
[भाग-3] "आवश्यक'- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्ति:) १
अध्ययनं -1, नियुक्ति: [४], भाष्यं -, विभा गाथा [-], मूलं [-/गाथा-] पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधिता मुनि दीपरत्नसागरेण संकलिता आगमसूत्र [४०] मूलसूत्र [१] आवश्यकनियुक्ति एवं मलयगिरिसूरिरचिता वृत्ति:
प्रत
सूत्रांक
H
उपोदाते पाहणमवग्रहो नाम प्रथमो मतिभेद इत्येवं बुवते तीर्थकरगणघरा, एवमीहादिष्वपि भावनीयं । साम्प्रतमभिहितस्वरूपा- अवप्रहाराणामवग्रहादीनां कालप्रमाणमभिषित्सुराह
दादीनां का॥२६॥ उग्गह एक समयं ईहावाया मुहुत्तमंतं तु । कालमसंखं संखं च धारणा होइ नायबा ॥४॥
लमानम् अवमहो-व्याख्यानात् नैश्चयिकोऽर्थावग्रहा, किमित्याह-एकं समय, अत्र “कालाध्वनोव्योता"विति द्वितीया, एकसमयं यावदित्यर्थः, तत्र परमनिकृष्टः कालविशेषः समयः, स च प्रवचनप्रतिपादितोत्पलपत्रशतन्यतिभेदोदाहरणात् पशाटिकापाटनदृष्टान्ताचावसेयः, सांव्यवहारिकार्थावग्रहव्यञ्जनावग्रही पृथक्पृथगन्तर्मुहकालप्रमाणी, 'ईहावाया मुहुसमंतं तु' इति ईहा च अवायश्च ईहावायौ, प्राकृतत्वाद्बहुवचनं, उक्तं च-“वहुक्यणेण दुवयणं छठ्ठीविभत्तीऍ भन्नइ चउत्थी। जह हत्था तह पाया नमोऽत्थु देवाहिदेवाणं ॥१॥" तौ ईहावायौ मुहूर्त्तान्तः-भिन्नमुहूर्त ज्ञातव्यो, अन्तर्मध्यकरणे, तुशब्द एवकारार्थः, स चावधारणे, एतदुक्कं भवति-मुहूर्तान्ता-भिन्नं मुहूर्त्त ज्ञातव्यो, अन्तर्मुहूर्तमेवेत्यर्थः, कचित् मुहुत्त
मद्धं त्विति पाठः, तत्र मुहूर्तशब्देन घटिकाद्वयपरिमाणः कालोऽभिधीयते, तस्या मुहूर्ताध, तुशब्दो विशेषणार्थः, स चैतद द्विशिनष्टि-व्यवहारापेक्षयाऽर्द्धमित्युक्तं तत्त्वतस्त्वन्तर्मुहूर्त्तमवसेयं, तथा कलनं कालः तं कालं न विद्यते सङ्ख्या
इयन्तः पक्षमासवयनसंवत्सरादय इत्येवंभूता यस्यासावसङ्ख्यः, पल्योपमादिलक्षण इत्यर्थः, त कालमसालेयं, तथा समायते इति समया, इयन्तः पक्षमासर्वयनादयः इत्येवं समाप्रमितेः, सलं, चशब्दादन्तर्मुहूर्त च, धारणा-अभिहितलक्षणा भवति ज्ञातव्या, अयमत्र भावार्थ:-अवायोत्तरकालमविच्युतिरूपा अन्तर्मुहूर्व भवति, एवं स्मृतिरूपापि, वासना तु
%Xx*
दीप
अनुक्रम
*** AMESसला
Jun Educatan
i
~744