________________
आगम (४०)
[भाग-3] “आवश्यक - मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्ति:) १
अध्ययनं -1, नियुक्ति: H], भाष्यं -1, विभा गाथा -1, मूलं [-/गाथा-] पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधिता मुनि दीपरत्नसागरेण संकलिता आगमसूत्र [४०] मूलसूत्र [१] आवश्यकनियुक्ति एवं मलयगिरिसूरिरचिता वृत्तिः ।
प्रत
सूत्रांक
NAGAR
दीप अनुक्रम
'तस्स वा जयं जोग्ग मिति तस्य वा-चरणकरणक्रियापरिणामस्य यद्योग्यं बालकादिशरीर, शेष सुगमम् । उऊं द्रव्यमङ्गलं, अधुना भावमङ्गलमभिधातव्यं, भावस्य च लक्षणमिदं-'भावो विवक्षितक्रियानुभूतियुक्तो हि वै समाख्यातः । सर्वरिन्दादिवदिहेन्दनादिक्रियानुभवात् ॥१॥" अस्यायमर्थः-भवनं भावः, विवक्षितरूपेण परिणमनमित्यर्थः, यदिवा भवतीति भावः, 'सहादिदुनीभूग्रहो णो वेति कर्तरि णप्रत्ययः, विवक्षितरूपेण परिणत इत्यर्थः, सर्वज्ञैः समाख्याता, कोऽसावित्याह-'विवक्षितक्रियानुभूतियुक्त वक्तुर्या विवक्षिता इन्दनज्वलनजीवनादिका क्रिया तस्या अनुभूतिः-अनुभवनं तया : युको विवक्षितक्रियानुभूतियुक्का, क इवेत्याह-इन्दनादिक्रियानुभवात् , अत्रादिशब्दात् ज्वलनजीवनादिक्रियापरिग्रहः इन्द्रादिवत्-शकादिवत्, आदिशब्दाज्वलनजीवादिपरिग्रहः, इन्दनादिक्रियानुभवयुक्तन्द्रादिवदिति भावः, अत्र भावतो मङ्गलं भावमङ्गलं यदिवा भावश्चासौ मङ्गलं च भावमङ्गलं, तच्च द्विधा-आगमतो नोआगमतश्च, तत्रागमतो मङ्गलपदा-द्रा र्थस्य ज्ञाता तत्र चोपयुक्ता, 'उपयोगो भावनिक्षेप' इति वचनात् , ननु मङ्गलपदार्थज्ञानोपयोगमात्रेण कथं पुरुषो भावमङ्गलं भवति ?, नाग्निज्ञानोपयुक्तो माणवकोऽग्निर्दहनपचनप्रकाशनाद्यर्थक्रियासाधकत्वाभावात् , तदेतदसम्यक, अभिप्राया-101 परिज्ञानात्, संवित् ज्ञानमवगमो. भावोऽभिप्राय इत्यनन्तरं, 'अर्थाभिधानप्रत्ययाश्च तुल्यनामधेयाः सर्वप्रवादिनामविसंपादेन स्थिता' तथाहि बाह्यः पृथुवुनोदराकारोऽर्थोऽपि घट इति व्यपदिश्यते, तद्वाचकमभिधानं घट इति, तरज्ञा-I.
नरूपः प्रत्ययोऽपि घट इति, तथा च लोके वकार:-किमिदं पुरो दृश्यते , घटः, किमसौ वकि, पर्ट, किमस्य चेतसि । ट्रपति, पटा, एवं च मति यदनिरिति ज्ञानं उदव्यतिरेकात माणवकोऽप्यनि- ज्ञानज्ञानिनोः कथंचिदव्यतिरेका
984+1444K.
Furune Fersonals
~39~
