________________
आगम (४०)
[भाग-3] “आवश्यक'- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्ति:) १
अध्ययनं [-], नियुक्ति: -, भाष्यं -, विभा गाथा [१३,१४], मूलं [-/गाथा-] पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधिता मुनि दीपरत्नसागरेण संकलिता आगमसूत्र [४०] मूलसूत्र [१] आवश्यकनियुक्ति एवं मलयगिरिसूरिरचिता वृत्तिः ।
प्रत
सूत्रांक
H
दीप अनुक्रम
विनायकोपशान्तये मङ्गलमुपन्यस्यते, तञ्च शास्त्रस्यादौ मध्येऽवसाने च भवति,न युक्तो मङ्गलत्रयोपन्यासः, आदिमङ्गलेनैवा-1 ४ाभीष्टार्थस्य सिद्धत्वादिति चेत्, तदसम्यक्, आदिमङ्गलमात्रादभीष्टार्थसिययोगात्, तथाहि-आदिमङ्गलं विवक्षितशात्रिस्याविघ्नेन पारं गच्छेयुरित्येवमथै, मध्यमङ्गलमवगृहीतशास्त्रार्थस्थिरीकरणार्थ, अन्तमङ्गलं शिष्यप्रशिष्यपरम्परया |शास्त्रस्याव्यवच्छेदार्थम्, उक्त च-"तं मंगलमाईए मझे पजंतए य सत्थस्स । पढमं सत्वत्थाऽविग्धपारगमणाय | हानिदिई ॥१॥ (भा. १३) तस्सेव य जत्थं मज्झिमय अंतिमपि तस्सेव । अवोच्छित्तिनिमित्तं सिस्सप-12 सिस्साइवंसस्त ॥३॥ (भा. १४) अत्र 'सिस्सपसिस्साइवंसस्से"ति प्राकृतत्वात्तृतीयाथें षष्ठी, ततोऽयमर्थः-तस्यैव शास्त्रार्थस्य शिष्यप्रशिष्यादिवंशेनाव्यवृच्छित्तिर्भूयादित्येवमर्थमन्तमङ्गलमिति, तत्रादिमंगलम् 'आभिणि बोहियनाणं सुयनाणं चेवे'त्यादि, ज्ञानपश्चकस्य परमङ्गलत्वात् , मध्यमङ्गलं 'वंदण चिद किइकम्म'मित्यादि, वन्दनस्य विनयरूपत्वात्तस्य चाभ्यन्तरतपोभेदत्वात् तपोभेदस्य च मङ्गलत्वात् , पर्यन्तमङ्गलं 'पञ्चक्खाणमित्यादि, प्रत्याख्यानस्याद्यतपोभेदत्वेन मङ्गलत्वात् । स्यादेतद्-इदं मालत्रयं शास्त्राद्भिन्नमभिन्नं वा, किश्चातः , उभयधाऽपि दोषः, तथाहि-यदि भिन्नं ततः शास्त्रस्यामङ्गलवप्रसङ्गो, मङ्गलाद्भिन्नत्वात्, तदन्यवस्त्वन्तरवत्, यच्च स्वरूपेणामङ्गलं तदन्यमङ्गलोपन्यासेनापि मङ्गलीक मशक्यं, स्वभावस्य च्यावयितुमशक्यत्वात्, न खलु काचः स्वरूपेणावड्यमणिः सन् केनापि वैडूर्यमणीक्रियते, ततो निरथेको मङ्गलोपन्यासो, मालत्वकार्याकरणात्, अथ | मङ्गलीक मशक्यस्यापि मङ्गलमुपादीयते तथा लोकप्रवृत्तेः तीनवस्थाप्रसङ्गः, तथाहि-यथा प्रागमङ्गलस्य मतः शास्त्र
JanEducasoni
n g
Fur
Larcoma
... मङ्गलत्रयस्य आवश्यकता वर्णयते वि०भा० = विशेषावश्यक भाष्य, (वि०भा० में सर्वत्र विशेषावश्यक भाष्य की गाथा के संदर्भ दिये है)
~27~