________________
आगम
(४०)
प्रत
सूत्रांक
[-]
दीप
अनुक्रम [H]
[भाग-3] “आवश्यक”- मूलसूत्र - १ (निर्युक्तिः + वृत्ति:) १
अध्ययनं [-], निर्युक्ति: [ ७९], भाष्यं [-] वि०भा० गाथा [ ९०२ ], मूलं [- /गाथा -]
पूज्य आगमोद्धारकश्री संशोधिता मुनि दीपरत्नसागरेण संकलिता आगमसूत्र [४०] मूलसूत्र [१] आवश्यकनिर्युक्ति एवं मलयगिरिसूरिरचिता वृत्तिः
॥ ८९ ॥
पज्जवा सुते || १|| ” ( अनु-४० वि. ८९४) स्कन्धोऽपि नामादिभेदाश्चतुर्विधः, तत्र नामस्थापने गते, द्रव्य [श्रुत] स्कन्धो द्विधा मागमतो नोआगमतश्च तत्र आगमतो ज्ञाताऽनुपयुक्तः, नोआगमतस्त्रिविधो-शशरीर भव्यशरीरत दुष्यतिरिक्तभेदात्, तत्र ज्ञश* रीरभव्यशरीरे प्रतीते, तद्व्यतिरिक्तस्त्रिविधः, तद्यथा- सचित्तोऽचित्तो मिश्रब्ध, तत्र सचित्तो द्विपदादिः अचित्तो द्विप्रदेशका दिर्मिश्रः सेनादेर्देशादिः, भावस्कन्धो द्विधा-आगमतो नोआगमतश्च, तत्र आगमतो ज्ञाता उपयुक्तो, नोआगमतस्त्विदमावश्यकं, नोशब्दो देशवचनः, सकल श्रुतस्कन्धापेक्षया आवश्यक श्रुतस्कन्धस्य एकदेशत्वात्, सामायिकादीनां श्रुतविशे| पाणां स्कन्धः श्रुतस्कन्धः आवश्यकं च तत् श्रुतस्कन्धश्च आवश्यक श्रुतस्कन्धः । आह— कस्मादिदमावश्यकं पडध्ययनात्मकम् ?, उच्यते, पडर्थाधिकारभावात्, ते चामी सामायिकादीनां यथाक्रममर्थाधिकाराः, “सावज्जजोगविरई १ उक्किसण २ गुणवतो अ पडिवत्ती ३ । खलियस्स निंदणा ४ वणतिगिच्छ ५ गुणधारणा ६ चैव ॥ १॥” (अनु-६०वि. ९०२) अस्या विनेयजनानुग्रहायाक्षरगमनिका -प्रथमे सामायिक लक्षणेऽध्ययने प्राणातिपातादिसर्वसावद्ययोगविरतिरर्थाधिकारः, 'उक्कित्तण' इति द्वितीये चतुर्विंशतिस्तवाध्ययने प्रधानकर्म्मक्षयकारणत्वात् लब्धबोधविशुद्धिहेतुत्वात् पुनर्वोधिफलत्वाच्च सर्वसावद्ययोगविरत्युपदेशकत्वेनोपकारिणां तीर्थकृतां गुणोत्कीर्त्तनाधिकारः, 'गुणवतो अ पडिवन्ती'ति गुणाः- मूलगुणोत्तरगुणरूपा व्रतपिण्डविशुद्ध्यादयस्ते विद्यन्ते यस्यासौ गुणवान् तस्य प्रतिपत्तिः बन्दनकादिका कर्त्तव्येति तृतीये वन्दनाध्ययनेऽर्थाधिकारः, चशब्दात्पुष्टालम्बनेऽगुणवतोऽपि प्रतिपत्तिः कर्त्तव्येति द्रष्टव्यं, 'खलियरस निंदण' चि स्खलितस्य- मूलोत्तरगुणेषु प्रमादाचीर्णस्य प्रत्यागतसंवेगस्य जन्तोविंशुद्धाध्यवसायक्तोऽकार्यमिति निन्दा प्रतिक्रमणेऽर्थाधिकारः, 'वणतिमिच्छा'
उपोद्घात
निर्युक्तिः
... अत्र स्कन्ध शब्दस्य निक्षेपाः वर्णयते
For Pruate & Personal Use Orty
~ 200~
स्कन्धनिक्षेपाः
॥ ८९ ॥
wjanelibrary.org
