________________
आगम
(४०)
[भाग-3] "आवश्यक"- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्ति:) १
अध्ययनं , नियुक्ति: [४७], भाष्यं , विभा गाथा [६९४], मूलं - /गाथा-] पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधिता मुनि दीपरत्नसागरेण संकलिता आगमसूत्र [४०] मूलसूत्र [१] आवश्यकनियुक्ति एवं मलयगिरिसूरिरचिता वृत्ति:
प्रत
सूत्रांक
दीप अनुक्रम
यम्, अथ जघन्यमनुकं कुतोऽवसीयते', उच्यते, प्रज्ञापनासूत्रात्, तथा च तत्सूत्रम्-"रयणप्पभापुढविनेरइया णं दाभंते ! केवइयं खेत्तं ओहिणा जाणंति पासंति ?, गोयमा! जहण्णेणमधुहाई गाउयाई, उक्कोसेणं चत्वारि गाउयाई जाणंति
पासंति. सकरप्पभापुढविनेरइयाणं भंते ! पुच्छा, गोयमा! जपणेणं तिन्नि गाउयाई उक्कोसेणं अदुट्ठाई गाउयाई जाणंति पासंति, वालुयप्पभापुढविनेरइयाणं भंते ! पुच्छा, गोयमा! जहण्णेणं अड्डाइजाई गाउयाई उक्कोसेणं तिन्नि गाउयाई जाणंति पासंति, पंकप्पभापुढविनेरइयाणं पुच्छा, गोयमा! जहन्नेणं दोन्नि गाउयाई उक्कोसेणं अहाइज्जाई गाउयाई जाणंति पासंति, धूमप्पभापुढविनेरइयाणं पुच्छा, गोयमा ! जपणेणं दिवडे गाउयं उक्कोसेणं दो गाउयाई जाणंति पासंति, तमप्पभापुढवीनेरइयाणं भंते ! पुच्छा, गोयमा ! जहण्णेणं गाउयं उकोसेणं दिवढगाउयं जाणंति |पासंति, अहे सत्तमाए पुच्छा, गोयमा ! जहण्णेणं अद्धगाउयं उक्कोसेणं गाउयं जाणंति पासंति" ननु यदि सप्तमपृथिव्यामद्धेगव्यूतं जघन्यमवधिक्षेत्रपरिमाणं तर्हि यदुकं प्राक् 'गाउय जहण्णमोही नरएम य' इति तद् व्याहन्यते, नैष दोषः, उत्कृष्टजघन्यापेक्षया तदभिधानात्, इदमत्र हृदयम्-सप्तस्वपि पृथिवीषु यद् गन्यूतचतुष्टयादिकमुत्कृष्टमवधिक्षेत्रपरिमाणं तन्मध्ये सप्तमपृथिवीनारकाणां गन्यूतलक्षणमवधिक्षेत्रं स्वस्थाने उत्कृष्टमपि शेषपृथिव्युत्कृष्टापेक्षया सर्वस्तोकत्वाजघन्यमुक्तमिति, न चैतत् स्वमनीषिकाविजृम्भितं, यत आह भाष्यकृत्-"अछुट्टगाइयाई, जहण्णय अद्धगाउयंताई। जं गाउयति भणियं तंपिय उक्कोसगजहणं ॥२॥(वि.६९४) तदेवं नारकसम्बन्धिनो भवप्रत्ययावधेः स्वरूपमभिहितम् , सम्पति देवसम्बन्धिनः प्रतिपिपादयिषुरिदं गाथात्रयमाह
SSAGACACANCCCC%
Jan Educanto
Hijaahelibrary.org
~1514