________________
आगम
(४०)
[भाग-3] "आवश्यक'- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्ति:) १ अध्ययनं , नियुक्ति: [१३-१५], भाष्यं , विभा गाथा [४३५-४३८], मूलं - /गाथा-] पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधिता मुनि दीपरत्नसागरेण संकलिता आगमसूत्र [४०] मूलसूत्र [१] आवश्यकनियुक्ति एवं मलयगिरिसूरिरचिता वृत्ति: ।
प्रत
सूत्रांक
दीप अनुक्रम
एवं विजयादिषु वायदयं मतल, अथवा अच्युतदेवलोके द्वाविंशतिसागरोपमखिदिकेषु देवेषु त्रीन् वारान् गतल तानि ट्राष्टिसागरोपमावि अधिकानि भावनीयानि, अधिक चेह नरमक्सम्बन्धि पूर्वकोटिवयं पूर्वकोटिचतुष्टयं वा द्रष्टव्यं, नानाजीवापेक्षया तु सर्वकालं, न खलु असौ कालोऽस्ति यत्राभिनिबोधिकलब्धिमदशून्यो भवति लोक इति, उक्तं - "लडीवि जहशेणं एगस्सेवं परा इमा होइ । अह सागरोवमाइं छासट्ठी साइरेगाई ॥१॥दो वारे विजयाइसु गवस्स तिविणए अहव ताई।अइरेगं नरभवियं नाणाजीवाण सबद्धा॥२॥" (वि०४३५-४३६) साम्प्रतमन्तरद्वारम्-तत्रैकजीकमधिकृत्याभिनिबोधिज्ञानस्यान्तरं जघन्येनान्तर्महत, कथामिति चेत्,सच्यते, इह यदा कश्चिजीवः सम्यक्त्वसहित मतिशानमवाय प्रतिपत्व चान्तर्मुह मिथ्यात्वे स्थित्वा पुनरपि तदावरणकर्मक्षयोपशमात् सम्यक्त्वसहितं तदवामोति तदा जयन्वमन्तरमन्तर्मुह मतिज्ञानस्य, उत्कर्षतस्त्वपाईपुद्गलपरावर्चः, सचाशातनाप्रचुरस्थावसातव्यः, उक्तं च-"तित्थयपवयणसुर्य आयरियं गणहरं महहियं आसायंतो बहुसो अणंतसंसारिओभणिओ॥॥(वि०४३७)" नानाजीवानपेक्ष्यान्तराभावा, जामिनियोधिकज्ञानिभिर्लोकस्य सर्वदेवाशुन्यत्वात, उक्तं च-“एगस्स जहन्नेणं अंतरमंतोमुहुसमुक्कोस । पोग्गलपरियहद्धं देसूर्ण दोसबहुलस्स ॥१॥ (वि०४३८) जमसुन्न तेहिं ततो नाणाजीवाणमंतरं नस्थि ।" भाग इति द्वारं, तत्र मतिज्ञानिनःशेषज्ञानिनामज्ञानिनां चानन्ततमे भागे वर्त्तते,शेषज्ञानिनो हि सिद्धकेवलिसहिता अज्ञानिनस्तु वनस्पतिसहिताः।
अनन्ताः, आमिनिबोधिकज्ञानिनस्तु सर्वलोकेऽप्यसमाता एवेति,आहब-"मइनाणं सेसाणं जीवाणमणतभागंमि"( या Twituइति अथभावद्धारं, तत्र मतिज्ञानिनःक्षायोपशमिके भावे वर्तन्ते,मत्यादिचतुष्टयस्य क्षायोपशमिकत्वात् ।। सम्प्रत्यल्पबहुत्व-11
JanEducaumheermanand
Maijaahelibrary.org
~109~