________________
आगम (४३)
[भाग-३६] “उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र-४ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्तिः )
अध्ययनं [८], मूलं [-1 / गाथा ||८|| नियुक्ति: [२५९...]
SCS
प्रत
सूत्रांक
RSS
||८||
आकाशमिव पन, न स पापेन लिप्यते ॥१॥' इत्यादिकाभिर्दयादमवहिष्कृताभिः, तबहिष्कृतानां हि विविधवल्कलवेषादिधारिणामपि न केनचित्पापात् परित्राणं, तथा च वाचक:-"चर्मवल्कलचीराणि, कूर्चमुण्डजटाशिखाः । न व्यपोहन्ति पापानि, शोधको तु दयादमौ ॥१॥” इति सूत्रार्थः ॥ अत एवाह सूत्रकृत्नहु पाणवह अणुजाणे मुच्चेज कयाइ सव्वदुक्खाणं । एवमारिएहिमक्खायं जेहिं इमो साहुधम्मो पन्नत्तो८ | व्याख्या-'न हु' नैव 'प्राणवधं' प्राणघातं, मृषाधुपलक्षणं चैतत् , 'अणुजाणेत्ति अपिशब्दस्य लुप्तनिर्दिष्टत्वात् है अनुजानन्नपि, आस्तां कुर्वन् कारयन् वा, 'मुच्येत त्यज्येत , सम्भावने लिट् (), ततो मुक्तिसम्भावनाऽपि नास्तीत्युक्तं भवति, 'कदाचित् ' कस्मिंश्चिदपि काले, कैर्मुच्येत? इत्याह-सवदुक्खाणं ति दुःखयन्तीति दुःखानि-कर्माणि सर्वाणि च तानि दुःखानि च सर्वदुःखानि तैः, सुब्व्यत्ययाञ्च तृतीयार्थे पष्ठी, यद्वा सर्वदुःखैः-नरकादिगतिमाविभिः शारीरमानसः क्लेिशैः, ततः प्राणातिपातनिवृत्ता एव श्रमणास्त एव चातरं तरन्ति न वितर इत्युक्तं भवति, किमेतत् त्वयैवोच्यते । इत्याह-'एवारिएहिंति 'एवम्' उक्तप्रकारेणाऽऽयः-सकलहेयधर्मेभ्यो दूरं यातैस्तीर्थकरादिभिराचार्या आख्यातंकथितं, ये कीरश इत्याह-'य' आर्यैराचार्यैर्वाऽयं साधुधर्मो' हिंसानिवृत्त्यादिः 'प्रज्ञप्तः' प्ररूपितः, अयमित्यनेन|| चात्मनि वर्तमानं तेषां प्रज्ञाप्यचौराणां प्रत्यक्षं साधुधर्म निर्दिशतीति सूत्रार्थः ॥ यद्येवं ततः किं कृत्यम् ? इत्याहपाणे य नाइवाइजा से समियत्ति बुच्चई ताई । तओ से पावयं कम्म निजाइ उद्गं व थलाओ॥९॥
दीप
*
-
अनुक्रम २१६]
-
-
पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधित: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र[४३), मूलसूत्र[४] उत्तराध्ययनानि मूलं एवं शान्तिसूरिविरचिता वृत्ति:
~86
