________________
आगम (४३)
[भाग-३६] “उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र-४ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:)
अध्ययनं [८], मूलं [-1 / गाथा ||५|| नियुक्ति: [२५९...]
उत्तराध्य.
कापिली
बृहदृत्तिः
| याध्य.८
॥२९॥
प्रत सूत्रांक ||५||
व्याख्या-भुज्यन्त इति भोगा:-मनोज्ञाः शब्दादयः ते च ते आमिषं चात्यन्तगृद्धिहेतुतया भोगामिषं तदेव दूपयत्यात्मानं दुःख लक्षणविकारकरणे न भोगामिपदोपस्तस्मिन् विशेषेण सन्नो-निमग्नो भोगामिपदोपविषण्णः, यद्वा-1 भोगामिपस्य दोषा भोगामिपदोषाः ते च तदासक्तस्य विचित्रक्लेशा अपयोत्पत्ती च तत्पालनोपायपरतया व्याकुलवादयस्तैपिण्णो-विपादं गतो भोगामिपदोपविषण्णः, आह च-"जया य कुटुंबस्ता, कुततीहि विहम्मद । हत्थीव बंधणे बद्धो, स पच्छा परितप्पद ॥१॥ पुत्तदारपरिविण्गो, मोहसंताणसंतता । पंकोसण्गो जहा णागो, स पच्छा परितप्पति ॥ २॥"ति। 'हियणिस्सेसबुद्धियोचत्धे'त्ति हितः-एकान्तपथ्यो निःश्रेषसो-मोशः अनयोः कमेधारये हितनिःश्रेयसः, यद्वा हितो-यथाभिलाषितविषयावास्याऽभ्युदयः निःश्रेयसः स एव तयोर्द्वन्द्वः, ततश्च तत्र तयोवा 'बुद्धिः' तत्प्राप्युपायविषया मतिः तस्यां विपर्ययवान् सा वा विपर्यस्ता यस्य स हितनिःश्रेयसबुद्धिविषयेस्तः विपर्यस्तहितनिःश्रेयसबुद्धिी, विपर्यस्तशब्दस्य तु परनिपातः प्राग्वत् , यद्वा विपर्यस्ता हिते निःशेषा बुद्धिर्यस्य स तथा, बालश्च-अज्ञः 'मंदिए'त्ति सूत्रत्वान्मन्दो-धर्मकार्यकरण प्रत्यनुद्यतः 'मूढों' मोहाकुलितमानसः, स एवंविधः किमिसाह-'बध्यते' श्लिप्यतेऽर्थाज्ञानावरणादिकर्मणा मक्षिकेव 'खेले श्लेष्मणि, रजसेति गम्यते, इदमुक्तं भवति
१ यदा च कुकुटुम्भस्य कुततिमिहिन्यते । हस्तीव बन्धने बद्धः स पश्चातरितप्यते ॥१॥ पुत्रदारपरिकीगों मोदसंतानसंततः ।। पवावसन्नो यथा नागः स पश्चात्परितप्यते ॥२॥
4562
दीप अनुक्रम २१३]
॥२९॥
Santaitation
For
Pro
langtaran.arm
पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधित: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र[४३), मूलसूत्र[४] उत्तराध्ययनानि मूलं एवं शान्तिसूरिविरचिता वृत्ति:
~834
