________________
आगम (४३)
[भाग-३६] “उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र-४ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:)
अध्ययनं [२१], मूलं [-1 / गाथा ||११-२३|| नियुक्ति : [४३५...]
वृहद्वृत्तिः
प्रत सूत्रांक ||११-२३||
उत्तराध्यागम्यते, 'मिह'त्ति मकारोऽलाक्षणिकः 'इह' जगति 'माणयेहि ति सुव्यत्ययान्मानवेषु 'जे' इति याननेकान् छन्दान समुद्रपा'भावतः' तत्ववृत्त्योदयिकादिभावतो वा सः 'प्रकरोति' भृशं विधत्ते 'भिक्खुति अपिशब्दस्य गम्यमानत्वाद् भिक्षु
होलीया, रपि-अनगारोऽपि सन् , अत इत्थमित्थं च तद्गुणाभिधानमिति भावः । अपरञ्च- भयभैरवाः' भयोत्पादकत्वेन ॥४८॥ भीपणाः 'तत्र' इति ब्रह्मप्रतिपत्तौ 'उइंति'त्ति 'उद्यन्ति' उदयं यान्ति, पठ्यते च-'उति'ति, उपयन्ति भयभैरवा
इत्यनेनापि गते भीमा इति पुनरभिधानमतिरौद्रताख्यापनायोक्तं, 'दिव्या' इत्यादावुपसर्गा इति गम्यते, 'तिरिच्छत्ति तैरश्चाः। तथा 'परिसह'त्ति परीपहाच उद्यन्तीति सम्बन्धः, 'सीदन्ति' संयमप्रति शिथिलीभवन्ति 'जत्थति यत्रयेपूपसर्गपु परीपहेपु च सत्सु 'से' इति सः तत्र' तेषु 'पत्ते'त्ति वचनव्यत्ययात्प्राप्तेषु प्राप्तो वा-अनुभवनद्वारेणायातो न ('व्यथेत' स्यात्) व्यथाभीतश्चलितो वा सत्त्वाद् भिक्षुः सन् 'सङ्ग्रामशीर्ष इव' युद्धप्रकर्ष इव 'नागराजः' हस्तिराजः। 'स्पशों।' तृणस्पर्शादयः 'आतङ्काः' रोगाः 'स्पृशन्ति' उपतापयन्ति 'अकुकय'त्ति आपत्वात् कुत्सितं कूजति-पी[डितः सन्नाक्रन्दति कुकूजो न तथेत्यकुकूजः, पठ्यते च-'अकक्करेति कदाचिद्वेदनाऽऽकुलितो न कर्करायितकारी, अनेन चानन्तरसूत्रोक्त एवार्थो विस्पष्टतार्थमन्वयेनोक्तः, एवंविधश्च स रजांसीव रजांसि-जीवमालिन्थहेतुतया||"" कमाणि खेविजे'ति अक्षिपत् परीपहसहनादिभिः क्षिप्तवान् । 'मोह(म्) इति मिथ्यात्वहास्यादिरूपोऽज्ञानं वा गृपते, आत्मना गुप्तः आत्मगुप्तः-कूर्मवत्सङ्कुचितसर्वाङ्गः, अनेन परीषहसहनोपाय उक्तः । किञ्च-'नयावि पूर्य गरिहं च
TECCANCE
दीप अनुक्रम [७८३-७९५]
SamEducatimotimatent
पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधित: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र[४३), मूलसूत्र[४] उत्तराध्ययनानि मूलं एवं शान्तिसूरिविरचिता वृत्ति:
~473