________________
आगम
(४३)
प्रत
सूत्रांक
||१८||
दीप
अनुक्रम [१७८]
उत्तराध्य.
बृहद्वृत्तिः
॥२७१ ॥
[भाग-३६] “उत्तराध्ययनानि ” - मूलसूत्र - ४ ( मूलं + निर्युक्तिः+वृत्तिः) निर्युक्तिः [२४५]
अध्ययनं [७],
मूलं [-] / गाथा ||१८...||
भिन्नः तद्व्यतिरिक्तः, चः समुचये, 'स' तद्व्यतिरिक्तः पुनः 'त्रिविधः' त्रिभेदः, त्रैविध्यमेवाह – एकस्मिन् भये तस्मि - नेवातिक्रान्ते भावी एकभविको योऽनन्तर एव भये उरभ्रतयोत्पत्स्यते, तथा स एवोरभ्रायुर्वन्धानन्तरं बद्धमायुरनेनेति बद्धायुष्क उच्यते, तृतीयमाह - 'अभिमुहतो नामगोए य'त्ति आर्यत्वादभिमुखनामगोत्रश्थ, तत्राभिमुखे-स| म्मुखे अन्तर्मुहूर्तानन्तरभावितया नामगोत्रे उरभ्रसम्बन्धिनी यस्य स तथोक्तः, अन्तर्मुहूर्तानन्तरमेवोरभ्रभवभावीति गाथार्थः ॥ भावोरभ्रमध्ययननामनिबन्धनं चाह -
उरभाउणामगोयं वेयंतो भावओ उ ओरभो । तत्तो समुट्टियमिणं उरब्भिज्जन्ति अज्झयणं ॥ २४६ ॥
व्याख्या— उरभ्र- ऊरणकः तस्यायुश्च नाम च गोत्रं चोरभ्रायुर्नामगोत्रं, यदुदयादुरभ्रो भवति, 'वेदयन्' अनुभवन् 'भावतो' भावमाश्रित्योरभ्रः, तुशब्दः पर्यायास्तिक मतमेतदिति विशेषणार्थः, 'ततो' भावोरभाद् दृष्टान्ततयेहाभिधेया| त्समुत्थितम् - उत्पन्नमिदमिति प्रस्तुतं यस्मादिति गम्यते, 'उरभिज्जं 'ति उरश्रीयं ग्रहादित्वाच्चैषिकठप्रत्ययः 'इती' ति तस्माद् अध्ययनं प्रागुक्तनिरुक्तमुच्यत इति शेष इति गाधार्थः ॥ उरनस्यैव चेह प्रथममुच्यमानत्वाद्वहुवक्तव्यत्याच्चेत्थमुक्तम्, अन्यथा हि काकिण्यादयोऽपि दृष्टान्ता इहाभिधीयन्ते एव, तथा चाह नियुक्तिकृत्
ओरखभे अ कागिणी अंबए अ ववहार सागरें चेव । पंचेए दिट्टंता उरविभजमि अज्झयणे ॥ २४७ ॥
For Parna Prat
Education intentional
औरश्री
| याध्य. ७
~44~
॥२७१ ॥
पूज्य आगमोद्धारकश्री संशोधितः मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित.. आगमसूत्र [४३] मूलसूत्र [४] उत्तराध्ययनानि मूलं एवं शान्तिसूरिविरचिता वृत्तिः
