________________
आगम (४३)
प्रत
सूत्रांक
||१८||
दीप
अनुक्रम
[१७८]
Jam Education
[भाग-३६] “उत्तराध्ययनानि ” - मूलसूत्र - ४ ( मूलं + निर्युक्तिः+वृत्तिः) निर्युक्ति: [२४४]
अध्ययनं [७],
मूलं [--] / गाथा ||१८...||
॥ व्याख्यातं क्षुल्लक निर्ग्रन्थीयं षष्ठमध्ययनं साम्प्रतं सप्तममारभ्यते, अस्य चायमभिसम्बन्धः - इहानन्तराध्ययने निर्ग्रन्थत्वमुक्तं तच रसगृद्धिपरिहारादेव जायते, स च विपक्षेऽपायदर्शनात्, तच दृष्टान्तोपन्यासद्वारेणैव परिस्फुटं भवतीति रसमृद्धिदोपदर्शकोरभ्रादिदृष्टान्तप्रतिपादकमिद्ममध्ययनमारभ्यते, इत्यनेनाभिसम्बन्धेनायातस्याध्ययनस्योपक्रमादिद्वारचतुष्टयमुपवर्ण्यं तावद्यावन्नामनिष्पन्ननिक्षेपे उरश्रीयमिति नाम, अत उरभ्रनिक्षेपमाहनिक्खेवो उ उरब्भे चउत्रिहो दुविहो य होइ दबंमि । आगमनोआगमओ नोआगमओ अ सो तिविहो ॥
व्याख्या- 'निक्षेपः' न्यासः, तुः पूरणे, 'उरने' उरनविषयः 'चतुर्विधः' चतुष्प्रकारः, नामस्थापनाद्रव्यभावभेदात्, तत्र नामस्थापने क्षुण्णे एव इति द्रव्योरभ्रमाह - द्विविधो भवति 'द्रव्य' इति द्रव्यविषयः, आगमनोआगमतः, तत्रागमत उरभ्रशब्दार्थज्ञः तत्र चानुपयुक्तः, नोआगमतः पुनः, चस्य पुनरर्थत्वात्, 'स' इति द्रव्योरत्रः 'त्रिविधः' | त्रिभेद इति गाथार्थः ॥ त्रैविध्यमेवाह
जाणगसरीरभविए तबइरित्ते अ सो पुणो तिविहो । एगभविअ बद्धाऊ अभिमुहओ नामगोए अ ॥ २४५ ॥
व्याख्या -- ज्ञशरीरोरन उरभ्रशब्दार्थज्ञस्य सिद्धशिलात लगतं शरीरमुच्यते, भव्यशरीरोरभ्रस्तु यस्तावदुरशब्दार्थ जानाति कालान्तरे च ज्ञास्यति तस्य यच्छरीरं, 'तद्व्यतिरिक्तश्च' ताभ्यां ज्ञशरीरभव्यशरीरोरभ्राभ्यां व्यतिरिक्तो
For the Only
पूज्य आगमोद्धारकश्री संशोधितः मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित.. आगमसूत्र [४३] मूलसूत्र [४] उत्तराध्ययनानि मूलं एवं शान्तिसूरिविरचिता वृत्तिः
अथ अध्ययनं - ७ “औरभीय" आरभ्यते
~ 43~
