________________
आगम
[भाग-३६] “उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र-४ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:)
अध्ययनं [६], मूलं [-1 / गाथा ||१६|| नियुक्ति: [२४३...]
(४३)
14
उत्तराध्य. बृहद्वृत्तिः ॥२६॥
प्रत
सूत्रांक
||१६||
पतन्तं त्रायत इति पत्रं-पक्षसञ्चयं 'समादाय' गृहीत्वा ब्रजति, एवं भिक्षुरपि 'पत्ते'त्ति पात्रमुपलक्षणत्वाच्छेषोप- क्षुलकनिकरणं चादाय परिव्रजेदिति सम्बन्धः, कीडग ?-निरपेक्षो' निरभिलाषः, तस्य वा विनाशादौ शोकाकरणतो निर-4
ग्रन्थीयम्. पक्षो-निरभिष्यक्ष तथा च प्रतिदिनमसंयमपलिमन्थभीरुतया पात्रायुपकरणसन्निधिकरणेऽपि न दोष इत्यर्थः, अथवा यदि लेपामात्रयाऽपि सन्निधिं न कुर्वीत कथमागामिनि दिने भोक्तव्यमित्याह-पक्षीव निरपेक्षः, पात्रं पतद्हादिभाजनमत्तन्निर्योगं च समादाय प्रजेद्-भिक्षार्थ पर्यटेद् , इदमुक्तं भवति-मधुकरवृत्त्या हि तस्य निर्वहणं, तरिकं तस्य सन्निधिना ? इति सूत्रार्थः ।। सम्प्रति यदुक्तं 'कृतं लब्ध्या भक्षयेदिति, तत्र कथं तल्लाभ इति तदुपायमाहयद्वा-यदुक्तं 'निरपेक्षः परिप्रजेदिति तदभिव्यक्तीकर्तुमाह
एसणासमिओ लजू, गामे अनियओचरे । अप्पमत्तो पमत्तेहि, पिंडवात गवेसए ॥१७॥ व्याख्या-षणायाम्-उत्पादनग्रहणग्रासविषयायां सम्यगितः-स्थितः समितः एषणासमितः, प्राधान्याच इहै|षणाया एवोपादानं, प्रायस्तद्भावे ईर्याभाषादिसमितिसम्भव इति ज्ञापनार्थ वा, अनेन निरपेक्षत्वमुक्तं, 'लज्जू'त्ति || लज्जा-संयमस्तदुपयोगानन्यतया यतिरपि तथोक्तः, आपत्वाचे निर्देशः, ग्रामे उपलक्षणत्वान्नगरादौ च 'अनियतः' ॥२६९॥ अनियतवृत्तिः 'चरेदू' विहरेत् , अनेनापि निरपेक्षतेवोक्ता । चरंश्च किं कुर्यादित्याह-'अप्रमत्तः' प्रमादरहितः सन् 2 'पमत्तेहिति प्रमत्तेभ्यो गृहस्थेभ्यः, ते हि विषयादिप्रमादसेवनात् प्रमत्ता उच्यन्ते, 'पिण्डपातं' भिक्षां 'गवेषयेद्
दीप
अनुक्रम [१७६]
THROmanorm
पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधित: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र[४३), मूलसूत्र[४] उत्तराध्ययनानि मूलं एवं शान्तिसूरिविरचिता वृत्ति:
~40
