________________
आगम (४३)
[भाग-३६] “उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र-४ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:)
अध्ययनं [१४], मूलं [-1 / गाथा ||४१-४८|| नियुक्ति: [३७३...]
प्रत
सूत्रांक ॥४१-४८||
उसराध्या पावसामान यत्ति 'मम' त्यात्मनिर्देशे उपलक्षणत्वात्तव च 'हस्तं' करम् , आर्य ! अद्य वा 'आगताः' प्राप्ताः, कोऽर्थः -स्खवशाः,
इपुकारीय. आत्मनोऽज्ञतां दर्शयितुमाह-वयं च सत्त'त्ति वयं पुनः 'सक्तानि' संबद्धानि अभिष्यनयन्तीत्यर्थः, अबहुत्येबृहद्वृत्तिः प्यस्मदोर्द्वयोश्चेति (पा०-१-२-५९) बहुवचनं, 'कामेषु' अभिलषणीयशब्दादिपु, एवं विधेष्वपि चामीवभिष्वङ्ग इति मध्ययन. ॥४१॥ मोहविलसितमिति भावः, यद्वा 'इमे चेति चशब्दाद्वयं च स्पन्दामह इव स्पन्दामहे आयुपश्चञ्चलतया परलोकगमनाय,
शेषं तथैव, यत एवमतो भविष्यामो यथेमे पुरोहितादयः, किमुक्तं भवति ?-यथाऽमीभिश्चञ्चलत्वमवलोक्यैते परिदत्यक्तास्तथा वयमपि त्यक्ष्याम इति । स्यादेतद्-अस्थिरत्वेऽपि सुखहेतुत्वात्किमित्यमी त्यज्यन्ते इत्याह
सहामिषेण-पिशितरूपेण वर्तत इति सामिपस्तं कुललमिह गृधं शकुनिकां वा 'दृष्ट्वा' अवलोक्य 'याध्यमानं' पीड्य/मानं पश्यन्तरैरिति गम्यते, निरामिषम्-आमिपविरहितमन्यथाभूतं दृष्ट्वति गम्यते, 'आमिषम्' अभिष्वङ्गहेतुं धनधान्यादि 'सर्व' निरवशेषम् 'उज्झित्वा' त्यक्त्वा 'विहरिस्सामो'त्ति विहरिष्याम्यप्रतिवद्धविहारितया चरिष्यामीत्यर्थः, 'निरामिपा' परित्यक्ताभिष्वङ्गहेतुः । उक्तानुवादेनोपदेष्टुमाह-गृढ़ेणोपमा येपां ते गृङोपमास्तानुक्तन्यायेन, 'तुः समुच्चये भिन्नक्रमश्च योक्ष्यते, ज्ञात्वा' अवबुध्य, णमिति प्राग्वत् ,कान् ?-प्रक्रमाद्विपयामिपवतो लोकान् कामाची
४१० विषयांश्च 'संसारवर्द्धनान्' संसारवृद्धिहेतून् ज्ञाखेति सम्बन्धः,अथवा कामयन्त इति कामा इति व्युत्पत्त्या कामयोगाद्वाऽत्यन्तरद्धिण्यापनार्थ कागा विषयिण एवोक्ता अतस्तान् गृद्धोपमान् संसारवर्द्धनाथ ज्ञात्वा किमित्याह-'उरगा
दीप अनुक्रम [४८२-४८९]
Furammarwata tiwand
पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधित: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र[४३), मूलसूत्र[४] उत्तराध्ययनानि मूलं एवं शान्तिसूरिविरचिता वृत्ति:
~321
