________________
आगम
(४३)
प्रत
सूत्रांक
॥४१
-४८||
दीप
अनुक्रम
[४८२
-४८९]
Educator
[भाग-३६] “उत्तराध्ययनानि ” - मूलसूत्र - ४ ( मूलं+निर्युक्तिः+वृत्तिः) अध्ययनं [१४], मूलं [-] / गाथा ||४१-४८|| निर्युक्ति: [३७३...]
दद्यमानमिव दद्यमानं न 'बुध्यामहे' नावगच्छामो रागद्वेषाचग्निरिव रागद्वेपानिस्तेन किं तत् ? -'जगत्' प्राणिस मूह, यो हि सविवेको रागादिमांथ न भवति स दावानलेन दह्यमानानन्य सस्थानवलोक्य अहमप्येवमनेन दहनीय इति तद्रक्षणोपायतत्पर एव भवति, न तु प्रमादवशगः सन् प्रमोदते, यस्त्वत्यन्तमज्ञो रागादिमांथ स जयतिमचिन्तयन् हृप्यति न तु तदुपशमनोपाये प्रवर्त्तते, ततो वयमपि भोगापरित्यागादेवंविधान्येवेति भावः । ये त्वेवंविधा न भवन्ति ते किं कुर्वन्तीत्याह - 'भोगान्' मनोजशब्दादीन् 'भोच्च'त्ति 'भुक्त्वा' आसेव्य पुनरुत्तरकालं 'वान्त्वा च' अपहाय विपाकदारुणत्वालघुः - वायुस्तद्वद्भूतं भवनमेषां लघुभूताः कोऽर्थः १ - वायूपमाः तथाविधाः सन्तो विहरन्तीत्येवंशीलाः लघुभूतविहारिणः- अप्रतिबद्धविहारिण इत्यर्थः यद्वा लघुभूतः - संयमस्तेन विहर्त्तुं शीलं येषां ते तथाविधाः, आ-- समन्तान्मोदमाना हृप्यन्त आमोदमानाः, तथाविधानुष्ठानेनेति गम्यते, गच्छन्ति विवक्षितं स्थानमिति शेषः क इव ? - दिया कामकमा इय'त्ति इवशब्दो भिन्नक्रमस्ततो द्विजा इव-पक्षिण इव कामःअभिलापस्तेन क्रामन्तीति कामक्रमाः, यथा पक्षिणः स्वेच्छया यत्र यत्रावभासते तत्र तत्रामोदमाना भ्राम्यन्ति एवमेतेऽप्यभिष्वङ्गस्य परतन्त्रताहेतोरभावाद्यत्र यत्र संयमयात्रानिर्वहणं तत्र तत्र यान्तीत्याशयः । पुनर्वहिरास्थां निराकुर्वन्त्याह- 'इमे' इत्यनुभूयमानतया प्रत्यक्षाः शब्दादयः, 'चः' समुचये 'बद्धाः' नियन्त्रिता अनेकधोपायै रक्षिता इत्यर्थः एते किमित्याह-स्पन्दन्त इव स्पन्दन्ते अस्थितिधर्मतया, ये कीदृश इत्याह-मम हत्थजमाग
For Parsons Private Onl
पूज्य आगमोद्धारकश्री संशोधितः मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित.. आगमसूत्र [४३] मूलसूत्र [४] उत्तराध्ययनानि मूलं एवं शान्तिसूरिविरचिता वृत्तिः
~320~
