________________
आगम (४३)
[भाग-३६] “उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र-४ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्तिः )
अध्ययनं [६], मूलं [-] / गाथा ||५|| नियुक्ति: [२४३...]
-09-0-50-90%
प्रत सूत्रांक ||५||
4
कग्रामोषितोऽयमित्यादिकं, यतो न कश्चिदिह परत्र वा त्राणाय खकर्मणा विलुप्यमानस्य धर्म विनेति भाव इति| सूत्रद्वयार्थः ॥ अमुमेवार्थ विशेषतोऽनूयास्वैव फलमाह
गवासं मणिकुंडलं, पसवो दासपोरुसं । सबमेयं चहत्ता णं, कामरूपी भविस्ससि ॥५॥ ___ व्याख्या-गावचाश्वास गवावं, 'गवाश्वप्रभृतीनि चेति (पा०२-४-११) समाहारः, तत्र गावो-याहदोहोप-I ४|| लक्षिताः अश्वा:-तुरगाः, पशुत्वेऽप्यनयोः पृथगुपादानं अत्यन्तोपयोगित्वेन प्राधान्यात्, तथा मणयश्च-मरकतादयः
कुण्डलानि च-कर्णाभरणानि मणिकुण्डलम् , उपलक्षणं चैतच्छेपालकाराणां वर्णादीनां च, पश्यन्ति प्रसूयन्ते वा पिशवः-अजैडकादयः, दासाथ-गृहजातादयः पोरुसंति सूत्रत्वात् पुरुषाणां समूह इत्यर्थः, 'पुरुषाधविकारसमूहे' यांदिना दकि पौरुषेयं च-पदात्यादिपुरुषसमूहो दासपौरुषेयं, यद्वा 'दासपोरस'ति दासपुरुषाणां समूहो दासपौरुषं. पुरुषाद् ढक् न भवति, ग्रहणवता प्रातिपदिकेन तदन्तविधेरभावात् , 'सर्व' निरवशेषं 'एतद्' अनन्तरोक्तं 'त्यक्त्वा । |हित्या, संयममनुपाल्येत्यभिप्रायः, किमित्याह-'कामरूपी' अभिलषितरूपविकरणशक्तिमान भविष्यसि, इहैव वैक्रियकरणाद्यनेकलब्धियोगात् परत्र च देवभावावाप्तेरिति सूत्रार्थः ॥ पुनः सत्यखरूपमेव विशेषत आह
धावरं जंगमं चेव, धणं धणं उबक्खरं । पच्चमाणस्स कम्मेहिं, नालं दुक्खाउ मोयणे ॥६॥ अम्भत्थं सवओ सव्वं, दिस्स पाणे पियायए । न हणे पाणिणो पाणे, भयवेराओ सघरए ॥७॥ १ पुरुषाधविकारसमूहतेनकृतेषु इति भाष्यकारप्रयोगात् २ नैषा व्याख्याता
दीप अनुक्रम [१६५]
6-090
FarramanaSPrwanatimony
पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधित: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र[४३), मूलसूत्र[४] उत्तराध्ययनानि मूलं एवं शान्तिसूरिविरचिता वृत्ति:
~31~