________________
आगम
(४३)
प्रत
सूत्रांक
||32||
दीप
अनुक्रम [१६०]
उत्तराध्य.
बृहद्वृत्तिः ॥२६०॥
[भाग-३६] “उत्तराध्ययनानि ” - मूलसूत्र - ४ ( मूलं + निर्युक्तिः+वृत्तिः) मूलं [-] / गाथा || ३२...|| निर्युक्ति: [२३९]
अध्ययनं [६],
तदप्याद्यानां भावपरावृत्तिमपेक्ष्य 'आगरभावमायाए वा से सिया पलिभागमायाए वा से सिया' इत्याद्यागमप्रामाप्यादविरुद्धमेव इत्यलं प्रसङ्गेनेति ॥ सम्प्रति निर्युक्तिरनुस्रियते, तत्र च 'भावे निर्ग्रन्थः खलुः पञ्चविधो भवति ज्ञातव्यः' इत्यनेन वाह्याभ्यन्तरहेतुका निर्मन्धभेदा उक्ताः, साम्प्रतं त्वान्तरसंयमस्थान निबन्धनांस्तद्भेदानाह - उक्कोसो उ नियंठो जहन्नओ चेव होइ णायो । अजहन्नमणुकोसा हुंति णियंठा असंखिज्जा ॥ २३९ ॥
व्याख्या - उत्कृप्यत इत्युत्कर्षः स एवोत्कर्षकः, कोऽर्थः ? - उत्कृष्टो निर्मन्थो, जघन्यकश्चैव भवति ज्ञातव्यः, तथा 'अजहष्णमणुकोस' त्ति अजघन्या अनुत्कृष्टा भवन्ति निर्ग्रन्थाः असङ्ख्येयाः, संयमस्थानापेक्षया च निर्मन्धानां जघन्यत्वमुत्कृष्टत्वमजघन्यानुत्कृष्टत्वं वा ज्ञेयं, तथा च वृद्धाः – जो उकोसएस संजमट्ठाणेसु वहति सो उक्कोसगणियंटो भण्णति, एवं जहणणओ जहण्णएसु, सेसो अजहन्नमणुकोस त्ति गाथार्थः । इह च निर्गतो प्रन्थान्निर्मन्थ इति ग्रन्थमेव भेदाभिधानद्वारेणाह
दुविहो य होइ गंथो बज्झो अभितरो य नायो। अंतो य चउदसविहो दसहा पुण बाहिरो गंथो २४० व्याख्या- 'द्विविधश्व' द्विभेदो भवति प्रश्यते-वध्यते कषायवशगेनात्मनेति ग्रन्थः, अथवा ग्रथ्नाति - वभात्या१ आकार भावनादाय (मात्रा) वा सा (तस्याः) स्यात् प्रतिभागमादाय (मात्रया) वा सा स्यात् । २ य उत्कृष्टेषु संयमस्थानेषु वर्त्तते स उत्कृष्टकनिर्प्रन्धो भण्यते, एवं जघन्यो जघन्यकेषु, शेषा अजघन्योत्कृष्टाः
Education intemational
For Parsons Praten
क्षुल्लकनिग्रन्थीयम्.
~ 22~
॥२६० ॥
intr
पूज्य आगमोद्धारकश्री संशोधितः मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित.. आगमसूत्र [४३] मूलसूत्र [४] उत्तराध्ययनानि मूलं एवं शान्तिसूरिविरचिता वृत्तिः
