________________
आगम (४३)
[भाग-३६] “उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र-४ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्तिः)
अध्ययनं [११], मूलं [-1 / गाथा ||२|| नियुक्ति: [३१७]
बहुश्रुतपूजाध्ययनं.
प्रत
सूत्रांक ||२||
उत्तराध्य. प्रक्रान्ता, सा च बहुश्रुतखरूपपरिज्ञान एवं कर्तुं शक्या, बहुश्रुतखरूपं च तद्विपर्ययपरिज्ञाने तद्विविक्तं सुखेनैव बृहद्वृत्तिः
ज्ञायत इसबहुश्रुतखरूपमाह
जे यावि होद निधिज्जे, धद्धे लुढे अनिग्गहे । अभिक्खणं उल्लवई, अविणीए अवहुस्सुए ॥२॥ ॥३४४॥ व्याख्या-'जे यावित्ति यः कश्चित्, चापिशब्दौ भिन्नक्रमायुत्तरत्र योध्येते, 'भवति' जायते निर्गतो विद्याया:
सम्यकशास्त्रावगमरूपायाः निर्विद्यः, अपिशब्दसम्बन्धात् सविद्योऽपि, यः 'स्तब्धः' अहवारी 'लुब्धः' रसादिरद्धि
मान् , न विद्यते इन्द्रियनिग्रहः-इन्द्रियनियमनात्मकोऽस्येति अनिग्रहः 'अभीक्ष्णं' पुनः पुनः उत्-प्रावल्येनासदम्बद्धभाषितादिरूपेण लपति-वक्ति उल्लपति 'अविनीतच विनयविरहितः 'अवहुस्सुए'ति यत्तदोर्नित्याभिससम्बन्धात् सोऽबहुश्रुतः, उच्यते इति शेषः, सविद्यस्थाप्यबहुश्रुतत्वं बाहुश्रुत्यफलाभावादिति भावनीयम् , एतद्विपरीतस्त्वर्थाद् बहुश्रुत इति सूत्रार्थः । कुतः पुनरीशमबहुश्रुतत्वं बहुश्रुतत्वं वा लभ्यत इत्याह
अह पंचहि ठाणेहि, जेहिं सिक्खा ण लभइ । थंभा कोहा पमाएणं,रोगेणालस्सेण य॥३॥ अह अट्ठहिं ठाणेहि, सिक्खासीलेत्ति बुबह । अहस्सिरे सयादते, न य मम्ममुयाहरे ॥४॥ नासीले ण विसीले, ण सिया अइलोलुए। अकोहणे सच्चरए, सिक्खासीलेत्ति चुच्चइ ॥५॥ 'अर्थ' इत्युपन्यासार्थः 'पञ्चभिः' पञ्चसायैः तिष्ठन्त्येषु कर्मवशगा जन्तप इति स्थानानि तैः, 'यः' इति वक्ष्य
दीप अनुक्रम [३२९]
॥३४४॥
For
Prato
पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधित: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र[४३), मूलसूत्र[४] उत्तराध्ययनानि मूलं एवं शान्तिसूरिविरचिता वृत्ति:
~189~
