________________
आगम (४१/२)
[भाग-३३] “पिण्डनियुक्ति”- मूलसूत्र-२/१ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:)
मूलं [९७] » “नियुक्ति: [८२] + भाष्यं [१५...] + प्रक्षेपं । . पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधित: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४१/२], मूलसूत्र-०२/२] पिण्डनियुक्ति मूलं एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत गाथांक नि/भा/प्र ||२||
दीप
पिण्टनियु- थाधिपतेः श्रीपणीफलसहशमोदकद्रव्यसदोषत्वनिर्दोषत्वपर्यालोचनं सा द्रव्यगवेषणा । इह निीतकारेण 'पसस्थअपसत्य उवमा उ' इति द्रव्यागवेषतर्मलयाग-ALIENCE रीयावृत्तिः
प्रतिपादयता दार्शन्तिकोऽप्यर्यः सूचितो द्रष्टव्यः, स चाय-पूयाधिपतिस्थानीया आचार्याः मृगयूथस्थानीयाश्च साधवः, तत्र ये गुरुनियोगतणार्या कुरा आधाकम्मोदिदोषदुष्टाहारपरिहारिणस्ते प्रशस्तकुरकोपमा द्रष्टव्याः, ये त्वाहारलाम्पटवतो गुव्वाज्ञामपाकृत्याधाकम्मोदिपरिभोगिणो |
दृष्टान्तः ॥३१॥ बभूवः ते अमशस्तकुरङ्गसदृशा वेदितव्याः, अत्रार्थे च कथानकमिदं-हरन्तो नाम सन्निवेशः, तत्र यथाऽऽगर्म विहरन्तः समिता नाम
सूरयः समाययुः, तत्र च जिनदत्तो नाम श्रावक आसीत्, स च जिनवचनसाधुभक्तिपरीतचेता दानशौण्डः कदाचित्साधुनिमितं भक्तमाधाकर्म कारितवान, सूरयव सर्वमपि ते वृत्तान्तं कथन्नित्परिज्ञातवन्तः, ततस्तैः साधवस्तत्र प्रविशन्तो निवारिताः, यथा-भोः। साधवस्तत्र साधुनिमित्त आहारः कृतो वर्चते इति मा तत्र पूर्य गमत, एवमुक्ते यैस्तद्वचः प्रतिपन ते आधाकर्मपरिभोगजनितपापकमेणा न बद्धा गुर्वाज्ञा च परिपालिता, ततः शुद्धशुद्धतरसंयमप्रवृत्तिभावतो मुक्तिसुखभागिनोऽभवन् , यैस्त्वाहारलाम्पटयतो भाविनं| दोषमवगणय्याधाकर्मणि झपा इव बडिशनिवेशिते मांसे मवृत्ताः ते कुगतिहेत्वाधाकर्मपरिभोगतो गुवोज्ञाभावश्च दीर्घतरसंसारभागिनो जाताः।। साम्पतं गजदृष्टान्तमाह
हत्थिरगहणं गिम्हे अरहट्टेहिं भरणं च सरसीणं । अच्चुदएण नलवण आरूढा गयकुलागमणं ॥ ८३ ॥ - व्याख्या-दस्तिग्रहणं मया कार्यमित्येवं राज्ञश्चिन्ता, ततस्तद्भहणाय ग्रीष्मकालेऽपि पुरुषप्रेषणा तैश्च सरसीनामरघट्टकैर्भरणं । ॥३१॥
कृतं, ततोऽत्युदकेन नलवनान्यतिशयेन प्ररूढानि, ततो गजकुलस्यागमनमिति गाथातरार्थः ॥ भावार्थस्तु कथानकादवसेयः, तिचेदम्-आनन्दं नाम पुरं, तत्र रिपुमईनो नाम राजा, तस्य भार्या धारिणी, तस्य च पुरस्य प्रत्यासनं गजकुलशतसहस्रसंकुलं ।
अनक्रम
~73
