________________
आगम (३८/२)
प्रत सूत्रांक [०७९८]
“पंचकल्प" - छेदसूत्र-५/२ (भाष्य)
------------------ भाष्यं [०७९८] --------------------------- मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [३८/२], छेदसूत्र - [५/२] "पंचकल्प" संघदासगणिक्षमाश्रमण रचितं भाष्य
पोसेयवाई सबदाराई। पहलादिपमाणाणी पमाणदारे समोतारो॥८॥ गिम्हसिसिवासामु पडला उकोसमज्झिमजहना । पणेऊणं कमसो पष्ठादा पुरिस पोष्छामि ॥५॥ एमेष यय पच्छादा पुरिस सेनं च कालमासज। तिष्णादी जा सत्तनु परिजुष्णा पाउणेजाहि ॥८००॥ पुरिसा असह कालो सिसिरी खेल च उत्तरपहादी। गिम्हेऽपि पाउणेजा तारिसर्य देस. मासज॥१॥ एवं तु उग्गमादिरा सुबो समोपि एस उपही उा पारेयचो णियते अहाकटो चेच जहविहिणा ॥२॥ असतीने पुण जुत्तो जोगो ओहोयही उपग्महितो। छेदणमेदणकरणे जा जहिं आरोवणा भणिता ॥३॥ तिचिह असतित्तिजा सा दवे काले यहोति पुरिसे या दबम्मि णस्यि पातं ओमोदरिया य कामम्मि ॥४॥ पुरिसो य उगमंतो ण विजनी एस : परिसअसती तु। अहवा अणलं अधिरं अधुर्ण सन्तासती तिविहा ॥ ५॥ अहवा तिगति असती अहाकटाणं तु अपपरिकम्म । तस्सऽसति सपरिकम्मं ते तु विहीए इमाए तु ॥...५४
॥ चत्तारि अहागडए दो मासा हॉनि अप्पपरिकम्मे । तेण पर विमम्गेजा विवड्दमासे सपरिकम्मं ॥७॥ पुणताहो तिक्खुत्तो विमग्गियात होति एकेक। एवं तु जुत्तजोगी अल. भंते गिण्हती ततियं ॥८॥ अहना असिचोमेहिं रायढे व से गुरुणं वा। सेहे चरित्तसावयभए य तहिपि गिण्हेजा ॥.:.५५३९॥ असिवादी पुष्य भणिता गुरूवमम्मे गुरू भ. मिजाहि। अच्छाहि ताव अजो! तस्य तुने कारण विदनि ।। ८१०॥ एतेहि कारणेहि अहगटचजेण दोन्ह गहितार्ण । उदगमादी कु जयणाए ताहे सुद्धा तु ॥१॥णिकारणमहणे | पुण चिराहणा होति संज्ञमायाए। छेदणमादीएसं जा जहिं आरोषणा भणिवा ॥२॥ तं पुण सपरीकम्मं जयणाए होति लिंपियनं तु। एतेण तु लेसेणं लेवग्गाहणं तु यण्णेझं ॥३॥ हरित बीजे चले जुने, पच्छे साणे जलहिते। पुढवी संपाइमा सामा, महवाए महिया इमे ॥४॥ एवं लेवम्गहर्ण जहकमं वणितं समासेणं । ओहोबहुवम्महितं उचिंगेऽहं समासेणं | ॥५॥ जिणकपरकप्पअजाणं घेच ओहुवम्गहित । बोच्छामि समासेगं जहण्णर्ग मज्जिामुकोसं ॥ ६ ॥ पत्तै पत्ताबंधो पायट्ठवणं च पायकेसरिया । पटलाई रयत्नाणं च गोच्छओ | पायणिजोगो॥७॥तिपणेच य पच्छागा स्यहरणं पेव होइ मुहपोती। एसो दुवारासविही उपही जिणकप्पियाणं तु॥८॥उकोसिओ उचउहा मज्झिमग जहष्णगोऽपि पउहाउ। पच्छादतिग उम्गहाँ जिजाण अह होति उकोसो ॥९॥ पडलागि रवत्तास्यहरणं पत्नबंध मज्झिमगो। गोच्छा पत्तवर्ण मुहर्णतग केसरि जहष्णो ॥८२०॥ जिणकप्पियाण एसो सेसाण चिणिमायाण एसेय। बेरार्ण अतिरेगो मनो तह पोलषदो य॥१॥ उसोस जहनो तू जोगिय जिणकप्पियाण सो वेव। मझिमए अतिरेग मनो तह पोलपहोय ॥२॥ एसेच चोदसविहो चोलाणम्मि णवरि कमदं तु अजाण इमो अण्णो ओहोचहि होति गायत्रो ॥३॥ उम्गहणतग पहो अबोका चलणिया य बोदया। अमितर बाहिणियंसणी य तह कंचए चेव॥४॥ उकच्छिय चेकच्छिय संघाडीचेच संधकरणी या ओहोवहिम्मि एसो अजाणं पण्णवीस तु ॥५॥ उकोसो अहविही मज्झिमतो होति तेरसविहो तु। चउहजहाणो र सोचिय जो जिणकप्पे समस्याओ॥६॥ पच्छादतिय उम्गहों जिसमाऽम्मतरीय बाहिरिया। संघाडि संधकरणीय अहहा होति उकोसो ॥ आपनाचो पहला स्यहरणं पानपुंडणं | वेषामने य कमट उम्माह णते तह पट्टए चेष ॥ ८॥ जजोए चलणिमा कपुर उपकच्छि वह चिकच्छी या एसों तु तेश्सपिहो मज्झिम उबही तु अजाणं ॥९॥ एसोतु ओहिओनहि | एनो सेसोतु होनुपग्गहिओ। संथारपट्टमादी तु गहा होति णायचो ॥ ८३० ॥ दुविहोवहीवि एसो जहकर्म गणितो समासेणं । एनोउ उवेसणयं योच्छामि अहाणपतीए॥१॥ भिसिगादि उवेसणर्य वासारते उपाणयहेतुं। बेहासडा धिप्पाहतं चिय सानेगपरसवर्ण ॥ २॥ विस्समणाराण पेप्पती एनों चोच्छ सेनासेजा संचासे या एगई होति णाय ॥३॥ सर्बगिया प सिजा होति असबंगितो तु संयारो। एमंगि अणेगंगी परिसाही अपरिसाडी य॥ २१॥४॥ एतेसिं सोसि अट्ठहिंदारहिं मम्गणा होति। पिडणिजुशिगमेणं
यं जहसभव सा ॥५॥णिसिपणहेतु णिसेना स्वहरणपमाणो गहेगा। किं पुण पिप्पा सा न भण्णाति सुण कारणमिमेहि ॥६॥ पुरिसे पुद्धपि सरस्पे पण्डाफमे रहेग अभियते। बाउसपरिहरणाए संचारणिसेजऽणुण्णाता॥..५६॥७॥राजादी पाइओभूमीएं अणंतरं णिवेसंतो। विपरिणमेज तेणं संधारणिसेज पष्णता ॥८॥मीससचित्तधराए अहाणाडीम मा विराहणता । उम्हाए पुढबीए तेण मिसेजा य संथारो॥९॥ एमेव य ससरवले सचित्ते संतरं भवे जयणा। सागारियं च इहरा पूलीउडियसरीरो॥८४०॥ कजेण गिहिणिसेजागतस्स बस्यम्मि मइलिए गिहिगी। उष्फुसणघोषणादी कारेना पच्छकम्मं तु ॥१॥ अचिततं वा सि भवे धूलीउम्गंधि पुते (२) णिविम्मिअहवा बाउसदोसा पष्फोडिने धुर्वते वा ॥२॥ठाणं तिविहं मणिनं उड़द णिसीयण तुपहठाणंचा उदं काउस्सग्गो णिसीयण णिवेहठाणं च ॥३॥होति तुबह णिवष्णं पडिलेहपमजियाण काया। सेवाणिसेजार्ण या ठाणं अहवाचि ठाणं तु ॥४॥लही जातपमाणा बिलद्वि चउरेगुलेण परिहीया। दंतों बाहुपमाणो विवंटो कच्छगपमाणो ॥५॥ बुट्ठपसुसाणसावदबिजलविसमेसु उदयमम्गेसु । लट्ठी सरीररक्सारपसंजमसाहिगा भणिता ॥ ६॥ चम्मे पहियखाइगरवादी होज चम्मगहणं तु । अस्पुरणपावरफ्रखा कुटिए वह संपणवादी ॥ ७॥ अरिसमगदलका रुपति गिताति
अत्युरणगं तु दुबलपाए वाम् अदाणादीसु तलिया तु ॥८॥ कुडियविपिचणइंगुलिरक्खड्डा खालकोसमा होति । बज्मा ऊ संधणद्वा अदाणादीस छिण्णा य ॥९॥ (२७.) A.८०.पाकव्यभाष्य -
मुनि दीपरत्नसागर
AAAAAAA
दीप अनुक्रम [०७९८]
PRENERNATIVigyaNPN904
%
E
~227~