________________
आगम (३८/२)
“पंचकल्प" - छेदसूत्र-५/२ (भाष्य)
--------------- भाष्यं [०७४८] -------------------------- मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [३८/२], छेदसूत्र - [५/२] "पंचकल्प” संघदासगणिक्षमाश्रमण रचितं भाष्य
म
..१०॥२॥ तेइच्चियपत
त्य
पूया राया बेती अहिजऊ सत्य
समाहिति बराई। मिससत्य
ह
प्रत सूत्रांक [०७४८]
दीप अनुक्रम [०७४८]
या मिहिएणं पण त भोलय दमण पिहिणा तु। असुरसुरं अथवचर्य अबातमविलंबियं चेव ॥८॥ अयमन्नोऽनि विही खल भोपणजायम्मि होति णायन्यो । जारिसयं ण भोत्तव्य दोसा
जे यापि भुनस्स ॥९॥ अचुहं हणा रस अतिजब इंदियाई उपहणति। अतिलोणियं च वावं अतिनिई मंजते गहणि ॥ ७५० ॥ आहारियम्मि एवं जीहारेण अवसस भवियर्थ । वस्थणधारे वेग दोसा य इमे धरिते ॥१॥ मुत्तणिरोहे चपखं पचगिरोहे य जीवियं हणति। उड्ढगिरोहे कोई सुतगिरोहे भये अपुमं ॥..५०॥२॥ तेइच्छियघृताए जाहरणं तत्व होइ कायव्यं । तेइच्छि मते राया पुषति पुत्तरिय णस्थिति? ॥३॥णस्थिति जत्यि घूया राया बेती अहिजऊ सत्या पिउसंविओ य भोगो तह चेय तीवऽणुष्णातो॥४॥ मच्छरिता विजपणे ती कि एस माहिति पराई। मिससत्य अहवा से परिच्छिउँ दिज अह भोगे॥५॥ सदावतुं पुडा किमधीतं तेति' तेसिसा पुरतो। वो जाए वातकम्मं सदेण कत हसे पिजा ॥६॥ तो भणति णि सात एते वेजा ण चेवन गरिंदा ! य जाणती सत्वं कहति? बेती इमं सुगम् ॥ ७॥ तिणि सत्ता महाराया, अस्सि देहे पहड़ितााबाउमुनषु रीसाण, पनवेगण धारए॥८॥णिम्मुहिकता तु बेजानीए साऽविय पविद्विता सहिय। सम्हान धाराएं पेग पायातीणं तु सोसि ॥९॥एवं भुते समाणे जति वातादी पकोय गच्छे जा। जाणेज सि वेलं पचूसादी इमं तहियं ॥७६०॥ सिंभो महति पचूसे, पदोसे पित्तमहारत्तम्मि । मज्झतिए यवाओ, बड्दति पुवावरण्हे य॥१॥ तस्य ण वेजो पुच्छिजती तु तेसिं तु वेल सवा कुविवाण अवेलाएपेच्छे(पत्ये)किरिया इमा तेसि । तित्तकडुएहि सिमंजिणाहि पित्तं कसायमहुरेहि। णिचुण्हेहिय वार्य सेसा पाही अणसणाते ॥३॥ केरिसए कालम्मी आहारों केरिसोतु पुरिसेणं । आहारेयत्रो खलु तस्य इमो चणितो सोय ॥ासीले उहं पविसेजा, उन्हें सीयं पवेसए, वर्च। णिदे रख पविसेजा, हुक्खे निई पवेसए ॥५॥ जो वाही मिदेणं समुद्वितो तस्स लुक्सकिरियाए। मुस्खेण मुट्ठियस्स तु काया णिवकिरिया तु॥६॥ एसोतु लोइओ खल पिंडो तू बग्निी समासेणं। लोउत्तरिए पिढे पण्णिमति पिंडणिज्जती ॥७॥ पिटे उम्मम उपायणेसणा जोयणा पमाणे या इंगाल घूम कारण अहविहा पिंडणिजुत्ती॥.::५१॥ ८॥ पुढवाईया भेदा पत्ता जहकमेण पिंडस्स। गविसणमादीयाविय एसणभेदा यह चेच ॥९॥ उम्गममादी दोसा सोय जहकमेण बत्तवा। जह भणिय पिंडजुत्तीय गरि इमो पुतिएं पिसेसो ॥७७० ॥ संचय कोहग दास्य : दाए तह गोरसे य लोणे या लंबण गेहे हिंगू दालिम तह तित्तए चेव ॥५२॥१॥ अगदाराम पुत्ते तुंचे फलही तहेच गाजो पाएतारिसमुप्पण्णे गहणं किं कस्स केरिसर्य ? ..५॥२॥ भत्तस्स उपनखेयो गोरसमादी तु संचतो होति। सो संपहा ठवितो भाये अपोच्छिणि अग्गियो (अविगिहो)॥३॥ अत्तद्विय परिभुत्ते कप्पति मावम्मि ताहे वोचिडण्णे। कह योच्छिजति मायो' सोतूण अफासदोस तु ॥४॥ कोहग दुल तिखडा समगडा सि कहाण कति । अह दुखद संजयहा आयडीवक्खडा कप्पे ॥५॥ आवडाए दुख्दा संजयबहाए । तिछट ण कणे। जविषिय आयडाए आरंभो होति तेसितु॥६॥ एमेच दारुसागाइयाई जाई अफासुदवाई। असहणिद्विताई कापे समण पवि कप्पे ॥७॥ गोरसहिंगूतेशादि दालिमे नित्तकडुपदशाई। ररवण गुलो य भण्णति संचियमेवादि संघट्टा ॥८॥ कासुगदवा जेतु अनोच्छिणम्मि भावेण तु काये। उपखडिया वत्तहा वोच्छिष्णे भाये कयति॥९॥ अगई पखणेजाही आराम बानि अब रोवेजा। संजणिमित्त कोई पाणफलाई च दाहंति ॥ल०१७॥७८०॥ तत्ववि संजयजोग्गा संजयबहा कया ण कम्पति। अत्तद्वाएं कता पुण कापती संदुला जह तुल०१८॥१॥ पुतं जणेज कोई आयरिओ महा अपरिचारोत्तिा तेसि सहावो होहिति पवावेत तु सो कप्पे ॥ ल०१९॥२॥मायणअट्ठा तुंबिओं वावे फलही य वत्यमातद्वारा संजयठाए जा सुत्त अत्तवियम्मि पुण कप्पेल.२०॥३॥ रूतो संजयठाते आतडा सुत्तमादिकण कणे।जम्हा गहणअजोग्गोत संजतहाए कारिततो ॥४॥ संजनजट्ठा वियितो आवद्वोपद्वितोय कत्तो याकम्पति जम्हा य कतो संजवजोगो तु आता एवं गावीओपी कोइ किनिजाहि संजयहाए। आवट्ठ दूर कप्पेसमणहा दूढ णो कप्पे ॥६॥ एसो पूतिविसेसो भणितो पुर्व तु पिंडजुत्तीए। एनो उपहीकप्पं वोच्छामि गुरूवएसेणं आ दुनिहोय होति उपही पत्ते वत्येव ओवम्महिए। जिणवेरजाण तहा बोच्छामि अहाणपुजीए॥८॥ पाए उम्गमउपायणेसणा जोयणा पमाणे या इंगाल धूम कारण अडपिहा पातणिजुत्ती॥९॥ जहसंभव णेयवा पिंडगमेण तु पातमिजुत्ती । स तु उम्गमादी जहा जहा जे तु जुजति ॥७९॥ पासपमाणं तु इम पमाणदारम्मि होवि वत्त। मज्झजहष्णुफोर्स बोच्छामि अहाणपुरीए॥१॥ तिणि विहस्थी चउरंगुलं च माणस्स मज्जिरम पमाण। एत्तो हीण जहचं अतिरेगतरं तु उकोसं ॥२॥ उकोसतिसामासे दुगाउअदाणमागतो साहू । मुंजति एगहाणे एवं किर मत्तगपमाणे ॥३॥ एयं चेष पमाण अतिरेगतरं अणुगह पवत्तं । कतारे इम्भिाले रोहगमावीसु भाव ॥४॥ पई समचाउरंस होति चिर थावरं च वणं चा९र्ड वाताइ भिण्णं च अधारणिजाई ॥५॥ संठियम्मि भवे लाभो, पतिडा। सुपतिहिए । पिपणे किसिमारोग, सम्बणे गणमादिसे ॥६॥ बस्थे उम्गमउपायणेसणा जोषणा पमाणे या इंगाल घूम कारण अहविहा परवणिती ॥७॥ एत्वविध जहासंभव १०७९ पत्रकल्पभायं -
मुनि दीपरतसागर
~226~