________________
आगम (०३)
[भाग-6] "स्थान" - अंगसूत्र-३ (मूलं+वृत्ति:)
स्थान [9], उद्देशक [१], मूलं [३८९] पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधित: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...आगमसूत्र - [०३], अंग सूत्र - [३] "स्थान" मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्ति:
प्रत सूत्रांक [३८९]
सू० ३८९
दीप
श्रीस्थाना- जीवादिविषयत्वेन महाविषयत्वात् , उक्तश्च-"पढमंमि सव्वजीवा बीए चरमे अ सब्बदबाई । सेसा महब्वया खलु ५स्थाना०
तदेकदेसेण दवाणं ॥१॥" इति, [प्रथमे सर्वे जीवा द्वितीये चरमे च सर्वाणि द्रव्याणि । शेषाणि महाव्रतानि तदेक- उद्देशः १ वृत्तिः देशे द्रव्याणां ॥१॥ तदेकदेसेणति तेषां-द्रव्याणामेकदेशेनेत्यर्थः> तथा यावज्जीवं त्रिविधं त्रिविधेनेति प्रत्या- महाव्रता४ाख्यानरूपत्वाच तेषामिति, देशविरतापेक्षया महतो वा गुणिनो ब्रतानि महब्रतानीति, पुंलिङ्गनिर्देशस्तु प्राकृतत्वा-
Tणुव्रतानि ॥२९॥
Mदिति, प्रज्ञतानि-तथाविधशिष्यापेक्षया प्ररूपितानि महावीरेणाणाद्यतीर्थकरेण च न शेपैरिति, एतत्किल सुधर्मस्वामी ||
जम्बूस्वामिन-प्रतिपादयामास, तद्यथा सर्वस्मात्-निरवशेषात्रसस्थावरसूक्ष्मवादरभेदभिन्नात् कृतकारितानुमतिभेदाच्चेप्रत्यर्थः, अथवा द्रव्यतः षड्जीवनिकायविषयात क्षेत्रतखिलोकसम्भवात् कालतोऽतीतादे राज्यादिप्रभवाद्वा भावतो
रागद्वेषसमुत्थाच, न तु परिस्थूरादेवेति भावः, प्राणाना-इन्द्रियोच्छासायुरादीनामतिपात:-प्राणिनः सकाशाद्विभ्रंशः४ साप्राणातिपातः प्राणिप्राणवियोजनमित्यर्थः तस्माद्विरमण-सम्यगज्ञानश्रद्धानपूर्वकं निवर्सन मिति, तथा सर्वस्मात्-सद्धा सावप्रतिषेधा १ सद्भावोभावन २ अर्थान्तरोक्ति ३ गाभेदात् ४ कृतादिभेदाच अथवा द्रव्यतः सर्वेधम्मोस्तिकायादिद्र-17 पाव्यविषयात् क्षेत्रतः सर्वलोकालोकगोचरात् कालतोऽतीतादे राज्यादिवर्तिनो या भावतः कपायनोकषायादिप्रभवात्
मृषा-अलीकं बदनं वादो मृपावादः तस्माद्विरमण-विरतिरिति, तथा सर्वस्मात्-कृतादिभेदादथवा द्रव्यतः सचेतसनाचेतनद्रव्यविषयात् क्षेत्रतो ग्रामनगरराण्यादिसम्भवात् कालतोऽतीतादे राज्यादिप्रभवाद्वा भावतो रागद्वेषमोहसमु- बा॥२९०
स्थात् अदत्त-स्वामिना अवितीर्ण तस्याऽऽदानं-ग्रहणमदत्तादानं तस्माद्विरमणमिति, तथा सर्वस्मात् कृतकारितानुमति
अनुक्रम [४२३]
महाव्रतस्य विषद-व्याख्या:
~13~
