________________
आगम (०३)
[भाग-6] "स्थान" - अंगसूत्र-३ (मूलं+वृत्ति:)
स्थान [9], उद्देशक [३], मूलं [४५४] पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधित: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित....आगमसूत्र - [०३], अंग सूत्र - [३] "स्थान" मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्ति:
प्रत सूत्रांक [४५४]
दीप अनुक्रम [४९२]
हिया-लज्जया सत्त्वं-परीपहेषु साधोः सञ्जामादावितरस्य वा अवष्टम्भो-अविचलत्वं यस्यासौ हीसत्त्वः, तथा हियाऽपि मनस्येव सत्त्वं यस्य न देहे शीतादिषु कम्पादिविकारभावात् स हीमनःसत्त्वर, चलं-भङ्गुरं सत्त्वं यस्य स तथा, एतद्विपर्ययात् स्थिरसत्त्वा, उदयन-उदयगामि प्रवर्द्धमानं सत्त्वं यस्य स तथा । अनन्तरं सत्त्वपुरुष उक्तः, स च भिक्षुरेवेति तत्स्वरूपप्रतिपादनाय दृष्टान्तदान्तिकसूत्रे पंच मच्छेत्यादिके आह-तत्र मत्स्यः प्राग्वत् भिक्षाकस्तु अनुश्नो-31 तश्चारिवदनुश्रोतश्चारि-प्रतिश्रयादारभ्य भिक्षाचारी स च प्रथमः, प्रतिश्रोतवारीव प्रतिश्रोतश्चारी दूरादारभ्य प्रतिश्रयाभिमुखचारीत्यर्थः, स च द्वितीयः, अन्तचारी-पार्थचारीति तृतीयः, शेषी प्रतीतौ । भिक्षाकाधिकारात्तद्विशेष पञ्चधाऽऽह-पंचे'त्यादि व्यक्तं, किन्तु परेषामात्मदुःस्थत्वदर्शनेनानुकूलमाषणतो यल्लभ्यते द्रव्यं सा बनी प्रतीता |तां पिबति-आस्वादयति पातीति वेति बनीपः स एव वनीपको-याचकः, इह तु यो यस्यातिध्यादेर्भक्तो भवति । तत्पशंसनेन यो दानाभिमुखं करोति स वनीपक इति, तत्र भोजनकालोपस्थायी प्राघूर्णकोऽतिथिस्तदानप्रशंसनेन तद्भ-IN कात् यो लिप्सति सोऽतिथिमाश्रित्य बनीपकोऽतिथिवनीपकः, यथा-"पाएण देइ लोगो उवगारिसु परिजिए व जुसिए वा । जो पुण अद्धाखिन्नं अतिहिं पूएइ तं दाणं ॥१॥" इति, [प्रायेण ददाति लोक उपकारिभ्यः परिचि-| | तेभ्यो वा प्रीतेभ्यः। यः पुनरध्वखिन्नमतिथिं पूजयति तद्दानम् ॥१॥] ('जुसिए'त्ति प्रीते तमिति तस्य दानं महाफलमिति शेषः>, एवमन्येऽपि नवरं कृपणा:-रङ्कादयो दु:स्थाः, उदाहरणम्-"किमिणेसु दुम्मणेसु य अबन्धवाय-15 किजुगियंगेसु । पूयाहिजे लोए दाणपडागं हरइ देंतो॥१॥[कृपणेभ्यो दुर्मनोभ्योऽबन्धुभ्य आतंकिभ्यो व्यङ्गिता
DIREDucatana
~116~