________________
જ્યાશ્રિત ધર્મ
એવી જ રીતે ધર્મ જ્યારે રાજ્યાશ્રિત થાય છે ત્યારે મૂઢતા ફેલાય છે, ધર્મમાં શિથિલતા આવે છે. વટાળવૃત્તિ, ખૂન-હિંસાનાકારણે ધર્મ પરિવર્તન વગેરે અધર્મને પ્રચાર થાય છે. પરિણામે સંખ્યાને વધારે થાય છે પણ ધર્મની મૂળ ભાવનાને લેપ થાય છે.
આપણે ઇતિહાસના અજવાળે જે ધર્મ રાજ્યાશ્રિત થયે ત્યારે શું પરિણામ આવ્યું તે જોઈએ.
બૌદ્ધધમ રાજ્યાશ્રિત થશે એટલે વિદેશોમાં ગયે, તેને વિસ્તાર ફેલાય પણ તેમનામાં ઊંડાણ અને સિદ્ધાંત-નિષ્ઠા ન રહી. પરિણામે જે ભગવાન બુદ્ધ યજ્ઞમાંથી બકરાને છોડાવી લાવવા સુધી અહિંસામાં વધ્યા; ત્યાં બાદ્ધ ભિક્ષુઓમાં માંસાહાર, શિથિલતા, અનાચાર અને છેલ્લે છેલ્લે રાજનીતિના હાથા બની માનવ-હિંસાના કારણે બન્યા અને બીજાને બનાવ્યા.
ખ્રિસ્તી ધર્મ રાજ્યાશ્રિત થયા. પરિણામે પિપ-મુખ્ય ધર્મગુરુની સત્તા રાજ્ય ઉપર વધી. પરિણામે તેમના સંપ્રદાયને ન માનનારાઓને કાપી નાખવાના બનાવો બન્યા. ધર્મગુરુઓમાં સત્તાના કારણે શિથિલતા આવી. વૈભવશાળી દેવળોની પછવાડે ઈશુને આત્મા દટાઈ ગયે; જેણે ધર્મને રાજ્યની પકડમાંથી મુક્ત કરાવવા માટે બલિદાન આપેલું; તેના જ અનુયાયીઓ રાજ્યના શરણે ધર્મને લઈ ગયા.
ઈરલામ ધર્મ રાજ્યાશ્રિત થયે, એટલે તલવારના જોરે ધર્મપરિવર્તન, ન માને તે કાલ, સ્ત્રીઓ ઉપર બળાત્કાર વગેરે અનિષ્ટો થયાં. તેમાં મુસ્લિમ શાસકોએ મજહબના નામે સમર્થન આપીને તે અનિષ્ટને એવું ભયંકર રૂપ આપ્યું કે આજે બે મહાન જાતિ હિંદુ-મુસ્લિમ વચ્ચે તેમણે હંમેશ માટે એક દીવાલ ચણે દીધી છે. જ્યારે હઝરત મુહંમદ બધા માનવને ખુદાના બંદા કહીને તેમની વચ્ચે ભેદભાવ ન કરવાનો સ્પષ્ટ આદેશ આપ્યો છે.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
