________________
જતા હતા. રસ્તામાં તેમણે એક માંદા માણસને જ. ઊંટવાળા સાથે બને ઊતર્યા. પંડિતજીએ જઈને ધર્મની વાત કરી કે ભોગવ્ય કર્મ સિવાય છૂટકો નથી શાંતિથી સહેજે !”
પછી શેઠ આગળ આવ્યાઃ “આ રૂપિયા લે...દવાદારૂ કરાવજે .”
તે વખતે ઊંટવાળાને થયું કે પૈસે પડ રહેશે પણ આને ઊંચકીને જવું જરૂરી છે એટલે તેણે શેઠ અને પંડિતને ઊંટ ઉપર જવાનું કહ્યું અને તે એને પિતે ઉપાડી નજીકના ગામના દવાખાને ગયો. ડોકટર પાસે દવા કરાવી અને તેના પૈસા ચૂકવી તેની વિદાય લીધી. ઊંટવાળાને પેલા દર્દીએ અંતરના આશિષ આપ્યા.
આમ જ્યાં નિસ્વાર્થ ત્યાગ-તપની જરૂર હોય ત્યાં ધન આપીને રહી જવાથી કે એમાં જ સંતેષ માની લેવાથી ધર્મ ધનાશ્રિત થઈ જાય છે અને તેનાં માઠાં પરિણામ આવે છે.
મેધકુમાર જ્યારે મુનિ થાય છે ત્યારે દીક્ષા પ્રમાણે તેમને છેલ્લે સૂવું પડે છે તેથી ઘણાની ઠોકર લાગે છે પરિણામે તેમને થાય છે કે યાં હું રાજકુમાર અને કયાં આવી મારી દશા ? સવારે જ વેશ અને ઉપકરણે સેંપીને ઘેર જવાનું વિચારે છે. સવારે પ્રભુ મહાવીર પાસે જાય છે. પ્રભુ તેને પૂર્વભવનું જ્ઞાન સ્મરણ કરાવતાં કહે છે કે “તમારા ને ગયા હાથીના ભવમાં તમે એક સસલા માટે એક પગે વીસ પહેર સુધી ઊભા રહીને કેટલો ત્યાગ કરેલો ? હવે આ જન્મમાં તપ-ત્યાગથી કેમ કંટાળો છો?”
મેધમુનિને ભૂલ સમજાઈ કે ધન-વૈભવ કરતાં ધર્મની મહત્તા વધારે છે. એટલે ધર્મને ધન-આશ્રિત ન બનાવવો જોઈએ. ઘણીવાર કોઇની કોઈ ભૂલ થઈ જાય તે દંડ તરીકે પૈસાને સ્થાન આપવામાં આવે છે કે તું અમૂક રૂપિયા ભરી દે તે ચાલે ! આનાં કારણે પણ પેલી વ્યકિત શુદ્ધ થતી નથી અને પૈસાના કારણે પ્રતિષ્ઠિત થઈને ફરે છે. તે પણ ધમકતાનું કારણ બને છે.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com