________________
તે પણ ધર્મૂઢતા છે. મને માનપાન મળશે કે મારું નામ થશે એ માટે ધમનું પાલન કરનાર આ શ્રેણીમાં આવે છે.
જૈનશાસ્ત્રોમાં ધર્મપાલન અંગે સાફ કહ્યું છે કે –“અવિવેકથી, યશકીર્તિ, અર્થ, લાભ, ગર્વ, ભય, એહિક અને પારલૌકિક વિષયસુખની દષ્ટિએ કોઈપણ ધર્મસાધના કરવી નહીં. માત્ર નિજેરા એટલે કે કર્મશુદ્ધિની દષ્ટિએ કરવી જોઈએ, એ હિતાવહ છે.”
આમ લોભથી પ્રેરાઈને થતી ધર્મક્રિયાઓ મૂઢતા છે. તેને દૂર કરવી જોઈએ; તે ધારીએ તેટલું સરળ કામ નથી. તેના અંગે ખૂબ જ આત્મબળની જરૂર છે.
રિસા નામની એક ભiદાર્શનિક સ્ત્રી થઈ ગઈ. તેના સમયમાં લેકો સ્વર્ગના લોભે કે નરકના ભયે ધર્મસાધના કરતા હતા. તેથી તેણે વિચાર્યું કે લોકો કામનાવશો કે ભય કાયરતા વડે ધર્મપાલન કરે તે બરાબર નથી. પણ, આવા લોકોને સમજાવવા કઈ રીતે?
અંતે લાંબે વિચાર કરીને તેણે એક ઉપાય વિચાર્યું. એક હાથમાં મશાલ અને એક હાથમાં પાણીની ડેલ લઈને તે લોકોનું ધ્યાન પડે એ રીતે વિચરવા લાગી. લોકો તમાશે જેવા ભેગા થતા અને પૂછતાઃ “મા! આ ડેલ અને મશાલ શા માટે લીધાં છે! ”
તે જવાબ આપતી: “પાણી ભરેલ ડેલ મેં દેખ (નરક)ની આગ ઓલાવવા માટે રાખી છે અને આ મશાલ બહિત (સ્વર્ગ) ને આગ ચાંપવા રાખી છે. ” ' લોકોની જિજ્ઞાસા વધતી. તેઓ પૂછતાઃ “સ્વર્ગ અને નરકને મટાડવાથી તમને શું ફાયદો થશે?”
થેરિસ કહેતીઃ “આજે મોટાભાગે ધર્મનું પાલન જીવનઘડતર કે સમાજશુદ્ધિ અથવા કર્તવ્યપાલન માટે થતું નથી. કેઈન મગજમાં ધર્મધુરએ નરકના ભયાનક વર્ણને ભર્યા છે તેથી કરીને તે ધર્મનું
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com