________________
પાલન કરે છે. બીજી બાજુ કેટલાક ધર્મજીવીઓ સ્વર્ગના સુખની અવ્યક્ત કલ્પનામાં આકર્ષીને લોકોને સુખ માટે ધમપ્રેરિત કરે છે માટે હું તો સ્વર્ગના સુખની કલ્પના કે નરક ભય હોય તે તે મટાડવા માગું છું. જેથી લોકો શુદ્ધિ માટે ધર્મનું પાલન કરે !”
લકોમાં એની વાતેની વ્યાપકપણે અસર થતી હતી.
જૈનશાસ્ત્રોમાં સમ્યકદષ્ટિ માટે દેવમૂઢતા, ગુરુમૂઢતા, ધર્મમૂહતા, શાસ્ત્રમૂઢતા અને લોકમૂઢતા એ પાંચે મૂઢતા તજવી અનિવાર્ય બતાવી છે. મિથ્યાત્વના દશ ભેદ ઠાણાંગ સૂત્રમાં બતાવ્યા છે. ત્યાં પહેલા-બીજે ભેદ છે:–
अधम्मे धम्मसना, धम्मे अधम्मसन्ना
–એટલે કે અધર્મમાં ધર્મસંજ્ઞા અને ધર્મમાં અધર્મબુદ્ધિ (સંત) રાખવી; એ મિથ્યાત્વ છે. જેને સાધકમાં વ્રતારો પણ પહેલાં મિથ્યાત્વ છોડવું અનિવાર્ય છે. ધર્માતરના કારણે
ઘણા ધર્મમૂહ લે કો પિતાના ધર્મના પણ પછાત કે અસ્પૃશ્ય લોકોને તુચ્છકાર, ધૃણુ, દ્વેષ કે અપમાનની દ્રષ્ટિથી જોઈ તેમને તરછોડે છે, અને આ રીતે તેમના માટે ધર્માતર કરવાની પરિસ્થિતિ સર્જી દે છે. ખાસ કરીને હિંદુ લોકોમાં આ વાત વધારે જોવામાં આવે છે.
હિંદુજાતિ તરફથી તરછોડાયેલા લેકેને અન્યધર્મીઓ પિતાનામાં ખેંચવાનો સતત પ્રયત્ન કરતા રહે છે. પરિણામે એ વટલાયેલા લોકો હિંદુધર્મીઓનાં શત્રુ બની જાય છે. આ પરિસ્થિતિ સર્જવી એ પણ ધર્મમૂઢતા છે. ખાસ કરીને નજીવી ભૂલના કારણે બહેને તરફ જે અન્યાય કરવામાં આવે છે તેને દૂર કરવો જોઈએ. પુરુષની એવી જ ભૂલો માટે કોઈ કંઈ કહેતું નથી પણ સ્ત્રીની ભૂલ થતાં તેને સમાજ બહાર કરવામાં આવે છે.
એક હિંદુબાઈની કોઈ કારણસર ભૂલ થઈ ગઈ. તેણે તે બદલ
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
