________________
પ૦
વિશ્વગુરુત્વને માર્ગ ખુલ્લો કરી મૂક્યો છે. તેમણે બધાયે ક્ષેત્રે અને પ્રદેશ સાથે અનુબંધ જોડી વિશ્વગુરુત્વની સાધના કરી છે.
આ બધા પ્રકારના ગુરુઓ છે. એક બાજુ તેમને ઠેઠ ઈશ્વર માનીને જ જંપાય છે ત્યારે બીજી બાજુ અશરીરી આ ગુરુઓમાં દેવ પણ હોય છે એટલે તેમને તદન અશ્રદ્ધાથી જોવાય છે. આ બન્ને છેડા ગુર-મૂઢતાના છે. આ બન્નેમાંથી વચલો રસ્તો કાઢી ગુરુતત્વ ઉપર શ્રદ્ધા રાખી આગળ વધવામાં જ ખરો વિકાસ છે. સમાજનું કલ્યાણ છે.
ચર્ચા-વિચારણું
શ્રી બળવંતભાઈએ ચર્ચાને પ્રારંભ કરતાં કહ્યું: “અગાઉ ગુરુકુળ હતા. આશ્રમો હતા. ત્યાં પચીશ વર્ષ સુધી વિદ્યાર્થીઓ ભણવા જતા. ભેદભાવ વગર ભણીને મોટા થતા. બ્રહ્મચર્યને પાયે મજબૂત થતો અને કૃષ્ણ-સુદામા તેમજ લવકુશ જેવાં સંતાને ભારતને મળતાં.
પણ, આજે વિષમ પરિસ્થિતિ છે. મા-બાપને નવરાશ નથી. માતા ઘરકાર્યમાં ગુંથાયેલી અને અલ્પ-શિક્ષિત હોય છે, પિતા પસા પિદા કરવાથી નવરા થતા નથી, શિક્ષક પગાર અને ટયૂશન તરફ જુએ છે, મિત્રો સિનેમા-જુગાર વગેરે બદીને રવાડે ચઢાવી દે છે.
હું ત્રણેક માસ એક ગામડામાં એક ખેડૂતને ત્યાં રહ્યો. ગામની શાળાની હાલત એ હતી કે શિક્ષકો મોડા આવે, વિદ્યાર્થીઓ અભ્યાસ શરૂ કરે ન કરે, કે શિક્ષકોના બંધાણી મિત્રો આવે. પછી ચા-પાણી ચાલે-વિદ્યાર્થીઓ એમ લાગે કે પછી છૂટો દોર મળતાં મજા કરે મેં તે અંગે શિક્ષકોનું ધ્યાન દોર્યું તે એમને ગમ્યું નહીં. અંતે મારે ફોજદારને વાત કરવી પડી.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com