________________
જ્ઞાન-દર્શન-ચારિત્ર્ય-શુદ્ધિ વડે એવી આત્મીયતા સાધવાને છે કે જેથી વિશાળ જીવસૃષ્ટિ સાથે આત્મીય ભાવ જાગે.
: આજે એ ઉદ્દેશ્ય ભૂલી જવાય છે અને સહુ પિતતાના ધર્મની દુકાનદારી ચલાવતા હોય એવું લાગે છે; અને યેન-કેન–પ્રકારણે દુકાનદારી જમાવવાની–પ્રતિષ્ઠા મેળવવાની હરિફાઈમાં ઊતરી પડ્યા છે. તેથી વર્તુળ નાનું થતું જાય છે અને પોતાના ધર્મને વિશ્વધર્મ કહેવા છતાં જગતના પ્રશ્નોને વહેવારૂ નીતિ ધર્મદષ્ટિએ ઉકેલ બતાવી શકતા નથી. તેમજ અન્ય ધર્મપ્રતિ સહિષ્ણુતા દાખવી શકતા નથી. એટલે એ લોકો ભવિષ્યમાં પોતાનું સ્થાન કેમ સાચવશે એમાં પણ શકા છે!
[૩] વિશ્વગુરુ : જે વિશ્વના દરેક ક્ષેત્રના ગુંચવાતા પ્રશ્નોને અહિંસા-સત્ય-ન્યાયની રીતે ઉકેલ લાવી શકે, બધા ધર્મો અને લોકભેદને સમન્વય કરી શકે તથા વ્યક્તિ, સમાજ અને સમષ્ટિ સાથે અનુબંધ જોડી શકે. પરસ્પર સમન્વય સાધી શકે, જે સર્વાંગી ક્રાંતિ કરી શકે તે વિશ્વગુરુ છે. વિશ્વગુરુ માટે દરેક વ્યકિત સુધી પહોંચવાનું નથી; પણ દરેક વ્યક્તિને પોતાનામાં સમાવી લેવાનું છે. તે કામ ભલે નાના ક્ષેત્રમાં કરે પણ તેની સેવા–નીતિ પ્રાણીમાત્રના કલ્યાણની હેવી જોઈએ. તેમણે ભલે પિતાના જીવનકાળ દરમ્યાન નાનાક્ષેત્રમાં કામ કર્યું હોય, પણ તેમની દષ્ટિ સમક્ષ સમસ્ત સમષ્ટિ હતી. એથી જ ભ. રામ, કૃષ્ણ, બુદ્ધ, મહાવીર, ઈશુ ખ્રિસ્ત તેમજ હજરત મુહંમદ એ બધા વિશ્વગુરમાં આવી જાય છે. એમને પ્રભાવ વિશ્વવ્યાપી ફેલાયો એજ એમના કાર્યનું ખરું મૂલ્યાંકન છે. - આજે વિશ્વગુરુ બનવા માટે ઘણું રાષ્ટ્રોની જનતા ઉપર પ્રભાવ હોવો જોઈશે. ભવિષ્યમાં જ્યાં સુધી માનવ જઈ શકે ત્યાં સુધી પણ તેનો પ્રભાવ હોવો જોઈશે. આજના યુગે મહાત્મા ગાંધીજીએ
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
