________________
ગુરુ રાજકુમારને એક ખંડમાં લઈ ગયા અને રાજકુમાર કંઈ એલે તે પહેલાં તેમણે પાસે પડેલ નેતરની સોટી લઈને તડાતડ મારવી શરૂ કરી. રાજકુમાર તે બાધા બની ગયો પણ ગુરુજીનું રૌદ્રરૂપ જોઈને કાકલુદી કરવા લાગ્યો. અંતે ખૂબ માર મારી ગુરુએ તેને છોડી દીધો. બીજે દિવસે ઘણા બધા શિષ્ય સાથે તેમણે રાજકુમારને વિદાય આપી.
રાજકુમાર હેમખેમ પહેર્યો. રાજાનું મન હરખાયું પણ કુમાર ઉદાસ જ હતો. એટલે રાજાએ તેને ઉદાસીનું કારણ પૂછ્યું. રાજકુમારે ગુરુએ માર માર્યાની વાત કહી પિતાને વાંસે દેખાડ્યો જેના ઉપર લીલા સેળના નિશાન હજુ પણ હતાં. રાજા ગુસ્સે થઈ ગયે.
રાજાએ તરત ગુરૂને તેડાવ્યા. ગુરુ આવતાં જ આડા હાથે લઈને રોકડું પરખાવ્યું “ તમને ખબર નહતી કે કુમારને મારવાનું શું પરિણામ આવશે ?”
ગુરુએ કહ્યું: “મેં સમજી-વિચારીને જ એને માર્યો છે.”
રાજાનું તે લેહી ઊકળી ઊઠ્યું. તેણે કંઈપણ વધારે સાંભળ્યા -વગર હુકમ કર્યો. “આને ફાંસીએ ચડાવી દો ! ”
ગુરુ તે હસતે મોંએ ફાંસીએ ચડવા ચાલવા લાગ્યા. તેથી રાજાને નવાઈ લાગી. રાજાએ તેમને પૂછ્યું: “તમારી કોઈ આખરી ઇચ્છા છે !”
હા ? મેં રાજકુમારને શા માટે માર્યો તેનું રહસ્ય તમને કહેવું છે.” રાજા–“ ત્યારે કહો ! ” ગુરુએ કહ્યું–તેને અભ્યાસ અધૂરો હતો છતાં તમે એને રાજા બનાવવા ઈચ્છતા હતા. એ રાજા બન્યા પછી સત્તાના આવેશમાં આવીને કોઇને દંડ ન દઈ બેસે અને કોઈ પણ નિર્દોષને શારીરિક સજા ન થાય; તે માટે એને એક જ દિવસમાં બધું સમજાવવાનું હતું. દાખલા દલીલ માટે અવકાશ ન હતા. એટલે મેં તેને માર મારીને સમજાવ્યું કે શારીરિક સજા કેટલી ખરાબ હોય છે ? કુમારનું હિત મારા મનમાં અને મારે મારી ફરજ
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com