________________
અથવા એક લેભમાં પડી જાય છે તે બન્નેનું પતન થવાને પૂરેપૂરો સંભવ છે. ઘણી વખત અનુયાયીઓ ધન, સંતાન કે અમૂક સ્વાર્થ માટે નકલી ગુરુઓને શોધતા હોય છે. એટલે જ કહ્યું છે :
गुरु लोभी 'शिष्य लालची दोनों खेले दाव दोनों डूबे बापडे, बैठ पत्थर की नाव.
ગુરુ ઘણીવાર ગફલતમાં રહી જાય તો ત્યાં જાગૃત શિષ્યની ફરજ છે કે તે ગુરુને ન છોડે પણ તેમને એવી રીતે જાગૃત કરે છે અપમાન લાગ્યા વગર તેમને આભા જાગી ઊઠે.
શૈલક રાજર્ષિએ પિતાના પુત્ર મંડુકને ગાદી સંપીને દીક્ષા લીધી. એમના ૫૦૦ શિષ્યો થયા. તેમાં પંથક નામના તેમના પ્રધાન પણ શિષ્ય થયા હતા. વિહાર કરતા-કરતા તેઓ પોતાના પૂર્વાશ્રમના ગામે આવ્યા. મંડુક રાજાએ તેમને ખૂબ સત્કાર કર્યો અને પિતાના ભવનમાં રોકાવાનું કહ્યું. શૈલક માની ગયા.
તે વખતે શૈલક મુનિને એક રોગ હતો. મંડુક રાજાએ તેને ઉપચાર કરાવવા શરૂ કર્યો. એક વખત તપ-સંયમમાં રહેલું શૈલક મુનિનું મન આરામ તરફ વળવા લાગ્યું અને તેમણે ત્યાંથી જવાનું નામ ન લીધું.
અન્ય મુનિઓએ બે-ત્રણ વાર કહી જોયું પણ વ્યાધિ છે એમ કહી વિહારની વાત ટાળી નાખી. અંતે ચાતુર્માસ પૂર્વે બધા શિષ્યો આજ્ઞા લઈને વિહાર કરી ગયા. તેમને થયું કે હવે ગુરુ સાથે રહેવાથી શિથિલાચાર જ વધશે. કેવળ એક પંથક મુનિ તેમની સેવામાં રહ્યા. તેમણે માન્યું કે “અમારા ગુરુ તે એ જ છે ને ? એમને શરીર–મેહ આ છે; એક દિવસ તે આવરણ પણ દૂર કરી શકાશે. માટે મારે મારા આચારમાં ચૂસ્ત રહેવું અને એમને જાગૃત કરવા માટે પ્રયત્ન કરે !”
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
