________________
ચરી ખાનારા આ બધાને આશ્રય લઈ, ગુરુએમવાદ ફેલાવે છે. તે સમાજને પતનના રસ્તે દોરી જાય છે. આવા કુઓ કે અગુરુઓથી દુર સ્કેવું સારું. પણ કબીરજીએ કહ્યું છે –
નગુરાનો સંગ ન કરીએ –એ દષ્ટિએ વ્યવહારમાં તે કઈ સદગુરુ શોધવો જોઈએ જે જીવન-માર્ગને બતાવનાર અને તારણહાર હેય.
ખરે ગુરુ : વિવેક નિશ્ચય દષ્ટિએ આત્માના ખરા ગુરુ તરીકે વિવેકને માનવામાં આવ્યો છે. ગુરુ જ્યારે પિતાના સર્વાગી વિકાસમાં સાધક થાય ત્યાં સુધી એ ગુરુ છે; પછી માણસને વિવેક જ એને ખરે ગુરુ બને છે.
ગુરુ એ ગૌરવનું પદ છે. તે પિતાના શિષ્યો નારાજ થશે એ બીકે થાબડભાણ નથી કરતા કે તેમની ખામી ચલાવી લેતા નથી.
જ્યારે મોહવશ થઈ ગુરુઓ શિષ્યોની ત્રુટિઓ અંગે આંખમીંચામણું કરે છે ત્યારે તેઓ શિષ્યના વિકાસમાં બાધક બને છે. આ શિષ્ય સમુદાય પિતાની ભૂલોથી જાતે ડુબે છે અને ગુરુને પણ ડૂબાડી મૂકે છે.
આવા ગુરુઓ અંગે, શિષ્યોએ વિવેકને આશરો લેવે પડે છે. મારા જૂળ વિવાળીયા” એ નીતિવાકયની દષ્ટિએ ગુરુ-આજ્ઞાને અનાદર ન થાય એ જરૂરી છે, પણ તે સાથે ગુરુઓએ પણ દ્રવ્ય-ક્ષેત્ર કાળ-ભાવ વિચારીને તથા શિષ્યોનાં હિત, પ્રકૃતિ રુચિ, શક્તિ અને ભૂમિકા વ. જઈને કહેવું જોઈએ જેથી તેમના પ્રતિ શિષ્યોનું મન શુધ્ધ અને આદરણીય રહે. વિવેકપુરઃસર ગુરુની આજ્ઞા માટે જેનસૂમો કહેવામાં આવ્યું છે :–પરંતુ તે સાથે જ જૈનશાસ્ત્રમાં કહ્યું છે–ગુરુની આજ્ઞા કરતાં સત્યની આજ્ઞા સર્વોપરિ છે (સંસ ાણ ૩ મેથી મારે તર) સત્યની આજ્ઞામાં ઉપસ્થિત મેધાવી મૃત્યુને પાર કરી જાય છે. આજ્ઞાને વ્યુત્પતિમૂલક અર્થ થાય છે -
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
