________________
લોકોને આકર્ષે છે અને લોકોને ભરમાવી, ઊંધુ ભરાવી, પોતાના માટે વધારેમાં વધારે કરાવી લૂંટને ધંધે કરતા હોય છે. આવા ગુરુઓના કારણે ગુરુમવાદ ફેલાયો છે. જે વસ્તુ દુર્લભ હેય તેના નામે બેટી કે નકલી વસ્તુ સંસારમાં ચાલે છે. ગુરુના નામે આ રીતે નકલી ગુરુઓ ચરી ખાય છે.
કોઈકે કહ્યું છે – गुरवो बह्वः सन्ति शिष्यवित्ताप हारकाः . दुर्लमा गुरवो विश्वे शिष्यसंताप हारकाः
–આ જગતમાં પિતાના અનુયાયીઓના ધન વગેરેને હરનારા ગુરુઓ ઘણું હોય છે, પણ પિતાના અનુયાયોના સંતાપ-તાપને હરનાર બહુ ઓછા હોય છે. મુરની ઓળખાણ શી?
–તે, પછી આ જગતમાં અલગ અલગ વેશ, પ્રકાર, પદના ગુરુઓમાં ખરા ગુરુને કઈ રીતે ઓળખવા? સાધુને ગુરુ માનવા કે ગુરુ ને પણ સાધુ માની લેવા? સાધુ ગુર થઈ શકે પણ દરેક ગુરુ સાધુ નથી હતા! ઘણું જાતિ, વર્ણ, કુળ. શિક્ષાના કારણે ગુર થયેલા હોય છે. આવા ગુરુઓ માટે એક શબ્દ અપભ્રંશરૂપે “ગરજી' રહ્યો છે. એવી જ રીતે ધાર્મિક ગાદીએ આવનાર કે વહીવટ ચલાવનાર; પિપ, ભદારક કે યતિશ્રી પૂજ્ય પણ ગુરુ ગણાય છે. આ બધામાં ઉપર કહ્યા તે ગુણે હોય તે જ તેમને ખરા ગુરુ માનવા; નહીંતર તેમને કુગુરુ માનવા.
ઘણું લોકે એમ કહે છે કે તેઓ આપણું કરતાં સારા છે તો તેમને ગુર શા માટે ન માનવા? પણ તે સંપૂર્ણ અંશે તે સારા નથી એટલે તેમને ગુરુ તરીકે ન માની શકાય. ખોટે રૂપિયે પૈસા કરતાં સારો છે પણ ખરા રૂપિયાના ઠેકાણે તે ચાલી શકતું નથી. તેવી જ રીતે અ-ગુરુ કહેવાતા ગુરુના લક્ષણવાળા હોવા છતાં ગુરુ બનીને ચાલી શકતા નથી.
ઘણા લોકોને માટે તે અમૂક વેણ કે ચિહવાળાં એ જ ગુરુ હોય છે; બાકી બધા કુ-ગુરુ હોય છે. બાહચિહો તે અમૂક ફિરકા સંપ્રદાય
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
