________________
૧૩૩
આક્ષેપ કરે કે તે લડવા – મરવા માટે તૈયાર થઈ જાય; રાગદ્વેષ વધાર્યા કરે. ધર્મનું આચરણ પોતાનામાં ન હોય. (૪) નાભાસ–જે ઉપરથી ખરો જેન લાગે છે પણ રાગટેશને જીતવાને બદલે વધારે એટલે કે જૈનત્વમાં મીંડું હેય. તે ખરા રૂપિયામાં ખોટ ચાલે તેવી રીતે તેનું ચલણ હોય. જેની દષ્ટિ પણ સાફ ન હોય અને જેનું આચરણ પણ શુદ્ધ નહાય. આ ચતુભગીમાં બે આસ્તિક અને બે નાસ્તિક ગણી શકાય.
આ દષ્ટિએ દરેક ધર્મીઓને તપાસીને આસ્તિક નાસ્તિક ગણવા જોઈએ. એટલું જ નહીં ખરા આસ્તિકોએ નાસ્તિકોને પણ આસ્તિક બનાવવા જોઈએ. આજના યુગના આસ્તિકોની તે કમેટી રૂપે ભલે રહે!
આમાં સાધુઓએ સર્વથી મેખરે રહીને સમાજમાં કામ કરવું પડશે; તેમની ફરજ વધારે છે. લોકો આચરણમાં ઢીલા બને અથવા નાસ્તિક બને તે ત્યાં સાધુવર્ગની જવાબદારી ઓછી નથી. તેમણે ધર્મની
તિને જળહળતી રાખી, જાગૃતિનું મેર વાતાવરણ તૈયાર કરવું પડશે. અનિટો ફેલાયાં હોય ત્યાં ઈષ્ટને સ્થાપવા પડશે. એવા આશાવાદી જ આજના યુગના આસ્તિક ગણાશે. તે ચોમેરનાં પ્રલોભને, કષ્ટ અને ઘેરનિરાશાનાં નિમિત્તે વચ્ચે અડેલ રહીને આત્મપ્રકાશને પ્રતિષ્ઠિત કરશે.
આચારાંગસૂત્રમાં કહ્યું છે !–પ્રથમ આત્માને જાણવો જોઈએ! આત્માને જાણનારે કે જાણવા ઇચ્છનાર વિશ્વને વિચાર કર્યા વિના રહી શકશે જ નહીં. એટલે તે આત્મવાદી હોવાની સાથે વિશ્વવાદી અથવા તે લોકવાદી પણ હશે. તે જગતનાં અનિષ્ટોમાં પિતાને હિસે ગણીને આત્મલક્ષે તેના નિવારણમાં ભળશે. કેઈની મદદની પિતે આશા નહી રાખે પણ ઊલટો વણમાગે અનિષ્ટોમાં ફસાયેલાંઓની મદદે દોડી જશે
એટલે કે તે કર્મવાદી હશે એજ રીતે પિતાનાં અને જગતનાં પ્રાણીઓનો જન્મ, મૃત્યુ સુખ-દુઃખ, લાભ-હાનિ વગેરે કર્મફળે જાણે તે કઠોર તેમજ કોમળ બને પ્રકારે રહેશે. તેથી જ તે વ્યક્તિગત, સમાજગત અને સમષ્ટિગત કર્મોના નિવારણમાં સતત ધર્માચરણપૂર્વક અનાયાસે
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
