________________
૧૧૪
અહીં આપણે લોકપ્રવાહ કે કાચારમાં અજ્ઞાન, અવિવેક, અસમજણ, લેભ, સ્વાર્થ, કુસંસ્કારના કારણે જે બેટી પ્રથાઓ ચાલે છે તેને જ સમાવેશ કરવાનું છે. તે લોકમૂઢતા છે અને તેને દૂર કરવી જોઈએ. કેટલીક બેટી રીત:
લોકપ્રવાહમાં પિતાની પ્રતિષ્ઠા મેળવવા ઘણા લોકો ઊંધી વાતો કરે છે. કોઈ એક પંડિત બાવાજીએ એક બાઈને પોતાના બાળકની રક્ષા કરવા માટે ખાનગી મંત્ર આપ્યો કે “ જો તું કોઈ ચાર બાળક વાળી સ્ત્રીના મકાનમાં આગ ચાપીશ તે તારૂં બાળક બચી જશે !” મૂઢ નારીએ તે પ્રમાણે કર્યું. પરિણામે આસપાસના મકાને બળીને ખાક થઈ ગયાં. યંત્ર-મંત્ર તંત્ર
ઘણું લોકો પોતાની દુકાનદારી ચલાવવા, યંત્ર-મંત્ર-તંત્ર દેરાધાગા કરે છે. કોઈકની વાત અનાયાસે બને છે તે લોકો એ તરફ આકર્ષાય છે. પણ તેમાં ખરૂં કારણ તે એ છે કે માણસની કિટ શ્રદ્ધાના કારણે જ એ ફળે છે. જે દઢ મનોબળ હોય અને સર્વહિતકારી કાર્ય ઉપર શ્રદ્ધા હોય તો મંત્ર-તંત્ર વગર પણ એ કામ સિંધ
થઈ જાય છે.
આત્માની આસપાસ મન અને હૃદયનાં મોટાં યંત્ર છે. તેને સાધી લેવાય તે મોટાં કામ થઈ શકે છે. મારણ-મોહન-ઉચ્ચાટન વગેરે મેલીવિદ્યાઓ તો સ્વપર-હાનિકારક જ છે. મને બળ ઉપર તેની જરાયે અસર થઈ શકતી નથી.
આજે તે જેમ સ્વરાજ્ય કે સત્યાગ્રહ વખતે “ કરેગે યા મરેંગે અને મંત્ર જપીને ભારતને આઝાદ કરાવ્યું તેવી જ રીતે સમાજની સર્વાગી શુદ્ધિ માટે જનમાનસમાં એવા પવિત્ર જપવામાં આવે તો તે હૃદય પરિવર્તન થાય કે સમાજનું વાતાવરણ બદલાય !
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
