________________
મિદષ્ટિ માટે તે બધાં, સવિશેષે સમ્યક કહેવાતાં શાસ્ત્રો પણ બેટાં છે. એટલે સત્ય માટે ભાષા નહીં પણ સત્ય ઠષ્ટિ કેળવવી જોઈએ.
નંદી સૂત્રમાં કહ્યું છે – एयाई चेव सम्मदिहिस्स सम्मसुयं मिच्छादिहिस्स मिच्छासुयं
સમદષ્ટિ માટે મિયા કહેવાતાં શા-સૂત્રો પણ સત્ય છે પણ મિદષ્ટિ માટે તે અને સમ્યક કહેવાતાં શાસ્ત્રો પણ મિથ્યા બની જાય છે. આજે તે પ્રાચીન ભાષામાં ન સમજાય તે પ્રચલિત ભાષામાં અનુવાદ કરીને તેમાંથી સત્યને ગ્રહણ કરવામાં આવે છે ત્યારે ભાષાને નામે મૂઢતા કેળવવી એ ખોટું છે. એનાં પરિણામરૂપે ઈશ્વર, અલ્લાહ અને Godને અલગ બતાવીને થયેલી લડાઈઓને ઉલેખ ઇતિહાસમાં મળે છે.
જૈનસૂત્રમાં તે આગમને ત્રણરૂપે કહ્યા છે – सूत्तागमे, अत्थागमे, तदुभवागमे
સૂત્રરૂપ આગમ, અર્થરૂપઆગમ અને ઉભય (બન્ને) રૂ૫ આગમ. પછી બીજી ભાષાને ન માનવી કે તેમાં અર્થ ન આવી શકે તે માનવું એ ખોટું છે. વળી શ્રુતજ્ઞાનના બે ભેદ પણ કર્યા છે -(૧) અંગ પ્રવિષ્ટ એટલે કે જેમને દ્વાદશાંગમાં સમાવેશ થાય અને (૨) અંગ બાહ્ય એટલે કે દ્વાદશાંગ બહાર ગમે તે ભાષામાં લખાયેલું સૂત્ર હોય પણ તે પૂર્વોક્ત શાસ્ત્રના લક્ષણયુક્ત હોય તો તે શાસ્ત્રરૂપે માન્ય ગણાય છે. આમ જૈનધર્મે તે શાસ્ત્રમૂઢતા કાઢી છે અને ભાષાના નામની મૂઢતા એ ખોટી જ છે.
(૪) પરમગુરૂ વચનમાહ: ઘણું લેકે જેઓ શાસ્ત્રને અર્થ સમજતા હતા નથી તેઓ પોતાના ગુરૂ કહે તેને આંખ મીંચીને એટલે કે બુદ્ધિનાં દ્વાર બંધ કરીને શાસ્ત્રારૂપે માની લે છે. જો કે સત્ય વચનો ગુરૂ કહે તેને ન માનવાનું કોઈ કારણ નથી; પણ તેમને સિવાય બીજા કહે તે અસત્ય છે, તે બરાબર નથી.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
