________________
૪ ]
“આગમકલા–મુખ” બિરુદધારક
અનુજ્ઞા પણ આપી. નગરપારકર સંઘના આગ્રહથી ઉપાધ્યાયજી એ વર્ષે ત્યાં ચાતુર્માસ રહેલા. ત્યાંના વડેરા ગેત્રના સંગ નામના શ્રેષ્ઠીએ તેમના ઉપદેશથી શ્રી ગેડીને તીર્થ–સંઘ કાઢ્યો. ચરિત્રનાયકે સંઘ સાથે શ્રી ગોડીજીની યાત્રા કરી. પટ્ટાવલીનું આ વિધાન શંકિત છે, કેમકે એ પછી બે શતાબ્દીઓ બાદ શ્રી ગેડીજીના તીર્થની સ્થાપના થઈ હતી.
વિ. સં. ૧૨૬૩ માં ગુરુએ ચરિત્રનાયકને આચાર્યપદે અલંકૃત કર્યા નડેલમાં પદમહોત્સવ સંપન્ન થયે એ ઉલ્લેખ મળે છે. ધર્મશેષસૂરિએ નવેદિત આચાર્યનું મહેન્દ્રસિંહસૂરિ એવું નામાભિકરણ કર્યું. વિ. સ. ૧૨૬૯ માં તેઓ ગચ્છનાયકપદે આરૂઢ થયા. તે પછી તેમને પ્રભાવ બધે સવિ. શેષ ફેલાયે.
અંચલગચ્છની મેટી પઢાવલીમાં ત્રિવેણી દુષ્કાળ વિશે વિસ્તારથી કહેવાયું છે. ચરિત્રનાયક ઉપાધ્યાયપદે હતા તે સમયને એ પ્રસંગ હતે એમ તેમાં જણાવાયું છે. કરાડુમાં તેઓ ચાતુર્માસ હતા તે અરસામાં ત્રણ વર્ષને ભીષણ દુષ્કાળ પડ્યો. ચરિત્રનાયકના ઉપદેશથી ત્યાંના વડેરા ગોત્રીય આલ્હા શ્રેષ્ઠીએ દુષ્કાળ-પીડિતેને ઘણી મદદ કરી. તેણે કૂવાઓ ખેદાવ્યા, દાનશાળાઓ શરૂ કરાવી તથા પરબે સ્થાપીને અસં. ખ્ય જીવોને જીવનદાન આપ્યું.
પટ્ટાવલીમાં આ ત્રિવષી દુષ્કાળ અંગે એવું વર્ણન છે કે આલ્હા શ્રેષ્ઠીના ઘરના આંગણામાં એક બોરડીનું વૃક્ષ હતું. તેના ઉપર બેઠેલે કાગડો ઉચ્ચ સ્વરે બોલીને ઊડી ગયે. ચરિત્રનાયક નિમિત્ત શાસ્ત્રના પારગામી હેઈને તેઓ જાણી શક્યા કે વૃક્ષ નીચે ધન દટાયેલું છે, તેમજ ત્રિવષ દુકાળ ડેકાઈ રહ્યો છે. આ વાત એમણે શ્રેષ્ઠીને કરી, અને જણાવ્યું Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
