Page Text
________________
કૌશલ કી મહિમા ઉસકા વિશ્વાસ નહીં હૈ. હમારે કિસાન કી હમારે રાજા ઔર રઇસેં કી, હમારે વ્યાપારી ઔર સાદૂકારોં કી-સબકી પ્રાયઃ યહી અવસ્થા હો રહી હૈ. “અરે હમ બહુત કમજોર હૈ” “ભલા હમ કર હી ક્યા સકતે હૈ?” હમ ઉનકી પ્રતિક્રિતા મેં ઠહર સકતે હૈ?' આદિ બાતે હૈ, જે હમારે આત્મ-વિશ્વાસ કે કુચલ, હમેં ગઢે ગિરાયે હુએ હૈ;નકિ તપ-તલવારે ઔર હવાઈ જહાજે કી કમી. - હમારી ઈસ જડતા કે દૂર કરને કા ભી જબ-તબ ઉદ્યોગ હોતા હૈ. જબ હમારે બીચ મેં એક ઉંચે સભા–મંચપર ખડે હો કર કુછ દિન પહલે એક મહારાષ્ટ્ર-કેસરી ગર્જ કર કહતા થા, કિ “સ્વરાજ્ય હમારા જન્મ-સિદ્ધ અધિકાર હૈ ઔર ઉસે હમ લે હી લેંગે” તબ હમારે કાને મેં ઉસી મંત્ર કી સુકાઈ હતી થી; ઔર આજ ભી જબ મહાત્મા ગાંધી ધીરે સે મધુર શબ્દોં મેં મુસ્કર કર કહતે હૈ-- જિસ દિન સે તુમહારે. હૃદય મેં યહ વિશ્વાસ જમ જાયેગા, કિ તુમ સ્વતંત્ર હૈ, ઉસી દિન સે સમઝ લેના, કિ સંસાર કી કોઈ ભી શક્તિ તુહે ગુલામ નહીં બના સકતી હૈ”—ઇન શબ્દ કે ભીતર ભી હમેં વહી પાઠ મિલતા હૈ. સત્યાગ્રહ ક્યા હૈ ઔર અભી કલ હમારી આંખ કે સામને બારદૌલી મેં ક્યા હુઆ યહ તે હમારે લિયે ઈસી મંત્ર કે જીતે-જાગતું ઉદાહરણ હૈં.
ખેર, જે દિન બીત ગયે. સો તો બીત ગયે. આજ હમ ઇસ વિજયાદશમી કે મહોત્સવ પર વિજય કે ઈસ મહામંત્ર કે અપને હૃદય મેં ધારણ કર કે સચેત હે જાયેં, તે યહ ભી હમારી એક બડી ભારી વિજય હૈ.
(“હિંદૂપચ”ના વિજયાંકમાં લેખક-શ્રી. કાલિકાપ્રસાદ ચતુર્વેદી)
१६-कौशल की महिमा
ચોળ: જાદુ રાષ્ટ્રમ્”—તા કૌશલ કયા હૈ ? યોગ ! હમેં મિલનેવાલે મૌકે કા બઢિયા સે બઢિયા ઉપયોગ કર લેને કી યોગ્યતા. કિસી કામ મેં સફલતા હાસિલ કરના ઉસકે લિયે ક્યા મુશ્કિલ હૈ, જે યોગી હૈ– કૌશલવાન હૈ ? જ્ઞાન ઔર શક્તિ કા હરના એક બાત હૈ ઔર સમય પર ઉસકા ઉપયોગ કરને કી યોગ્યતા હોના બિલકુલ જુદી બાત હૈ. હમ પ્રાયઃ ઉન પુરુષ કે સંસાર કી દૌડ મેં પીછે દેખતે હૈં જે પઢાઇ મેં આગે રહતે થે; પર જે પઢાઈ કે વર્ગ મેં મંદબુદ્ધિ સમગે જાતે થે ઉન્હેં આજ હમ પ્રાયઃ સંસાર મેં બહુત કુછ સફલ ઔર સુખી દેખતે હૈ. કેરે સિદ્ધાંત કે જાન લેના હી સંસાર મેં કાકી નહીં હૈ. હમ દેખતે હી હૈ કિ કિતને હી પુરુષ મહજ અપને ઇસ કૌશલ, ઇસ વ્યવહાર-કુશલતા કે કારણ હી દરિદ્ર કી હાલત સે કરોડપતિ બન ગયે હૈ. મહારાષ્ટ્ર મેં એસે કઈ મહાપુરુષ મિલેંગે જે “માધુકરી’ માંગ કર સડક પર લગાયે દી કે પ્રકાશ મેં અધ્યયન કર કે ઉંચે સે ઉ*ચે પદ તક ચલે ગયે હૈ.
હમારે દેશ મેં અભી પ્રતિયોગિતા કા ક્ષેત્ર સબકે લિયે એકસા ખુલા નહીં છે, અન્યથા દૂસરે દેશે કે સમાન યહાં ભી હમ મામૂલી સે મામૂલી લોગો કો અપને કૌશલ ઔર અધ્યવસાય કે બલ પર દેશ કે પ્રધાન મંત્રી તથા રાષ્ટ્રપતિ હેતે હુએ દેખતે. અમેરિકા કે કિતને હી રાષ્ટ્રપતિ ઇસી પ્રકાર નીચે સે ઉપર તક ચઢતે ગયે હૈ. જેમ્સ ફર્ગ્યુસન એક મામૂલી કિસાને કા લડકી થા, કિંતુ અપને ઈસી ગુણ કે કારણ વહ ઇંગલંડ કા એક મહાન કારીગર હે ગયા. બેંજમિન ફેંકલિન મેમબત્તિ બનાતા થા, શીઘ હી વહ કિસી એસ મેં કંપોઝીટર હે ગયા; ધીરે-ધીરે અપના એક નયા પ્રેસ ખેલ કર અપની બુદ્ધિ, કૌશલ ઔર જ્ઞાન કે કારણે સંસાર મેં ઉસને સા નામ કમાયા કિ આજ અપને સમય કે બડે સે બડે વિચારકે મેં ઉસકી ગણના હેને લગ ગઈ. અબ્રાહમ લિંકન રેલવે કે અહાતે મેં એક મામૂલી ઝપડે મેં પૈદા હુઆ થા; ઔર અંત મેં અમેરિકા કા રાષ્ટ્રપતિ હે કર મરા થા. શ્રીનિવાસ શાસ્ત્રી એક અત્યંત ગરીબ ખાનદાન મેં પૈદા હુએ થે; પર આજ વહ ભારત–સરકાર કે પ્રથમ રાજદૂત બન કર આફ્રિકા મેં કામ કર
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
| SR No. | 034614 |
| Book Title | Shubh Sangraha Part 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhikshu Akhandanand |
| Publisher | Sastu Sahityavardhak Karyalay |
| Publication Year | 1930 |
| Total Pages | 400 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 22 MB |