Page Text
________________
સિયાં કી ઓર સે १०-स्त्रियों की ओर से
આજ ભારત કે કોને-કેને સે સ્ત્રી-સુધાર, સ્ત્રી-સ્વાતંત્ર્ય ઔર સ્ત્રી-શિક્ષા કી આવાજ સુના દે રહી હૈ. સમાચારપત્રો મેં ભી ઇસકે લિયે આન્દોલન કિયા જા રહા હૈ, બહુત સે પત્ર તે. કેવલ ઈસી ઉદ્દેશ્ય સે નિકલને લગે હૈં. બહુત સી સંસ્થાયે ભી સ્ત્રી-સુધાર કે લિયે ખુલ રહી. હૈ, સમય-સમય પર મહિલા-સંમેલન ભી હોતે હુએ નજર આતે હૈ. સારાંશ યહ કિ આજ સારે ભારત મેં સ્ત્રી-સુધાર કી આવશ્યકતા કે સમઝ કર સ્ત્રિયો કે શિક્ષિત, ઉન્નત ઔર સ્વતંત્ર કરને કા પ્રયત્ન કિયા જા રહા હૈ. બહુત સે સ્ત્રી-સુધાર–પ્રેમી તો સ્ત્રિ કી મીરી દશા સે ઇતને વ્યાકુલ ઔર વિહુવલ હે ગયે હૈ, કિ વે એક ક્ષણ ભી સ્ત્રિય કે ઘર મેં બંદ નહીં દેખના ચાહતે. તે ચાહતે હૈ કિ ઉનકી સ્ત્રિયે ભી યૂરોપીયન સ્ત્રિય કી ભાંતિ ઉનકે સાથ સભાઓ મેં જ કર. લેકચર દિયા કરે, બાગે મેં ઘુમા કરે ઔર ખેલાં તથા નાચ-રંગ મેં ભી ઉનકા સહયોગ દે. વે. ચાહતે હૈ કિ સ્ત્રિય સબ બંધને કે તેડ કર આજ હી અપ-ટૂ-ડેટ” ઔર “ફેશનેબલ બન જાય. ઇસકે લિયે વે અ૫ની તરફ સે ભરસક પ્રયત્ન ભી કર રહે હૈ. મેં સુધારો કે વિરોધ મેં નહીં દૂ, પરંતુ ઉનકી ઈસ જર્દાબાજી ઔર ઉતાવલેપન કે સંબંધ મેં કુછ નિવેદન કરના ચાહતી હૂં. ચિરકાલ સે જે વૃક્ષ સૂખા પડા હૈ, ઉસે પલ્લવિત ઔર પુષિત કરને કે લિયે બડી સાવધાની કી આવશ્યકતા હૈ. યદિ હમ ઉસે એકદમ પાની સે તર કર એક-દો દિન મેં ઉસે પલ્લવિત દેખના ચાહે ગે, તો ઉસકા પરિણામ શાયદ અચ્છા ન હે. પાની કી અત્યંત અધિકતા સે યા તો વહ સડ જાયગા ઔર યા અસર હી પૈદા ન કરેગા. ઇસ વિષય પર ધીરે-ધીરે શાંતિ કે સાથ સોચના ચાહિયે, ઉતાવલેપન સે નહીં. હમ સદિય સે અંધકાર કી કોઠરિયે મેં બંદ પડી હૈ ઔર આજ હી હમેં હમારે ભાઈ પશ્ચિમી મહિલાઓ કી તરહ અપની સહચરી બનાના ચાહતે હૈ! ઇસ તરહ ઉન્નતિ હોના કઠિન છે. પર્વત પર શનૈઃ શનૈઃ હી ચઢા જાતા હૈ, એક ફૂદ મેં ઉસ પર ચઢને કે સભી પ્રયત્ન નિષ્ફલ હોંગે. ઇસી તરહ હમારે સુધાર મેં યહ જહદબાજી ઔર ઉતાવલાપને હાનિકર હિી સિદ્ધ હોગા. સ્ત્રી-સુધાર-પ્રેમી પુરુષ કે ચાહિયે કિ અપની સ્ત્રિ કી ત્રુટિયાં ઉનડે શાંતિ ઔર પ્રેમ સે બતા કર દૂર કરાને કી કોશિશ કરેં; ઉનકી ત્રુટિ પર ક્રોધ કરને ઔર બુરાભલા કહને કી જરૂરત નહીં. ઉનકે લિયે વે ઉચિત શિક્ષા કા પ્રબંધ કરે. વિઠભંડલી તથા સભા-સંમેલને મેં ઉન્હેં જાને કા અવસર દે. પ્રાયઃ સ્ત્રિ કે દેશ તથા રાજ્ય કા કુછ ભી હાલ માલૂમ નહીં હોતા; ઈસ લિયે ઉન્હેં પ્રેમ સે અખબાર ૫૮ કર સુનાયે જાયે, ઔર ! અખબાર કી એર ઉનકી રુચિ પૈદા કરને કી કોશિશ કી જાયં. જબ તક ઉનકે માનસિક વિચાર નહીં સુધરેંગે ઔર ઉન્હેં દેશ કી વર્તમાન સ્થિતિ કા પતા નહીં લગેગા, વે કાર્યક્ષેત્ર મેં કેસે. પદાર્પણ કર સકતી હૈ ? અતઃ સ્થાન-સ્થાન પર ઉનકે લિયે પુરુષ–સમેલને કી અપેક્ષા સ્ત્રી-સમાજો ઔર સભાઓ કા પ્રબંધ કિયા જાય, જિસસે ઉન્હેં દેશ કી વર્તમાન દશા કા જ્ઞાન હો. કઈ શહેર મેં ઐસી સંસ્થાર્યો બન ભી ગઈ હૈ; પરંતુ ઐસી સંસ્થાયે જિતની અધિક હે સકે, ઉતના હી. અધિક લાભ હોગા. યૂરોપીયન સ્ત્રિયોં કી ભાંતિ જબરદસ્તી ઉનકે ઐણુભા કે કુચલ કર સ્વતંત્ર તથા ઉદ્ભૂખલ બનાને કી આવશ્યકતા નહીં.
સ્ત્રિ કે સ્વતંત્ર ઔર ફ્રેશનેબલ બનાને કે લિયે કઈ સ્ત્રીસુધારક લોગ ઉનકી ઈચ્છા કેવિરુદ્ધ ઉનકે બી-સુલભ ભાવૈ કો ભી વિનાશ કરને કા યત્ન કરતે હૈ. યહ સ્વતંત્રતા કે નામ પર ઉન્હેં પરતંત્ર કરના હૈ. મેં એક દંપતિ કે જાનતી , જે બડે સુધારક હૈ, સભા-સમિતિયા મેં ભી જાતે હૈં. એક દિન પતિદેવ ને અપની સ્ત્રી સે નૃત્ય કરને કે લિયે કહા. ઉસને ઇન્કાર કર દિયા; કોંકિ ઉનકે ૪-૫ બચ્ચે બડે હે ગયે થે, ઉનકે સામને નાચના લજાયુક્ત થા. બસ, ઈસી બાત પર પતિદેવ સૃષ્ટ હે ગયે ઔર દો દિન તક ભેજન ન કિયા ! યહ શોચનીય તથા હાસ્યપ્રદ ઘટના છે. ક્યા ઐસે સુધારક ઈસી પ્રણાલી સે મહિલાઓ કા સુધાર કરેંગે?
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
| SR No. | 034614 |
| Book Title | Shubh Sangraha Part 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhikshu Akhandanand |
| Publisher | Sastu Sahityavardhak Karyalay |
| Publication Year | 1930 |
| Total Pages | 400 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 22 MB |