________________
જહાંગીર બાદશાહ ઔર હિં
૧૮૫
ક્િર હ. દેશ પહર કી ઉપાસના સે નિપટ કર્વે નાવ મેં એકે ઔર દિન ઢલે ઉસી કુટી મે’ જા કર મિલે, ખૂખ જ્ઞાનચર્ચા હુઇ. બાદશાહ લિખતે હૈ કિ નિ:સમ્રુદ્ધ વહુ વેદાન્ત કા રહસ્ય અદ્ભુત સ્પષ્ટ રૂપ સે કહતા હૈ. ઇસકે સત્સંગ અતિ આનંદ હાતા હૈ. અવસ્થા ૬૦ વર્ષોં સે ઉપર હૈ. જબ ૨૨ વર્ષોં કા થા, તબ વતુ વિરત હૈ। ગયા થા. ૩૮ વર્ષોં સે પરમહંસ-તૃતિ મે' રહતા હૈ. મેરે બિદા હૈ।તે સમય વહે એટલા કિ વહ પરમાત્મા કે ઇસ અનુગ્રહ કા ધન્યવાદ કિસ મુંહ સે કરે કિ ઉસે ઐસે ન્યાયી ખાદશાહ કી છત્રછાયા મે એકાગ્ર ચિત્ત સે અપને ઇષ્ટદેવ કી આરાધના કરને કા મૌકા મિલા હૈ ઔર ઉસકી તપસ્યા મેં કિસી તરહ સે ક્રાઇ વિદ્ય–બાધા નહીં પડતી.” જદરૂપ મથુરા મે’
બાદશાહ લિખતે હૈં કિ “૨૪ મહર માહ ઇલાહી (આસૌજ સુદિ ૧૦, સંવત ૧૬૭૬) કા દશહરે કે દિન મૈં કાશ્મીર જ઼ી સર કે લિયે નિકલા. ગુસાંઇ જદરૂપ, જો ઉજજૈન મેં છિપા હુઆ થા ઇન દિનાં મકાન બદલ કર મથુરા મે, જમુના કે કિનારે, પરમાત્મા કા ભજન કરતા હૈ. ઉસકા સત્સંગ મન મેં ખસા રહતા થા; ઇસ લિયે । આખાન શુક્રવાર (કાર્તિક વદી ૧૦) કૈં ઉસસે મિલને કે લિયે દૌડા હુઆ ગયા. બહુત દેર તક એકાંત મેં ઉસકે પાસ રહા. વહાં કાઈ દુઃખ દેનેવાલા દૂસરા આદમી ન થા. સચ તે યહ હૈ કિ ઉસકા મૌજૂદ હેાના બડી ગનીમત ઉસકી મજલિસ મેં હમ ખુશ હા સકતે હૈ' ઔર કાયદા ઉઠા સકતે હૈ.”
“૧૨ આખાન (કાર્તિક વદિ ૧૩ સોમવાર) કા ફિર જદરૂપ ગુસાંઇ સે મિલને કા ઇરાદા હુઆ. મેધડક ઉસકી કુટી મેં જા કર મિલા, અદ્ભુત ઉંચી ખાતે હુઇ.
“પરમાત્મા તે અજબ શ્રદ્ઘા દી હૈ. ઉગ્ર સમઝ, ઉચ્ચ પ્રકૃતિ, તીક્ષ્ણ જ્ઞાનશક્તિ, ગભીર અદ્ઘિ, દૃઢ મન ઔર દયાલુ સ્વભાવ સે ભરાપૂરા હૈ. સખ અનેાં સે મુક્ત હે! કર સસાર કી ખાતાં પર લાત મારકર નિશ્રિત બૈઠા હૈ. એક આધે ગજ કપડે કી લગેાટી ઔર એક તૂમડી પાની પીને કા હૈ. જાડે, ગી` ઔર બરસાત મેં સદા બિના વસ્ત્ર કે રહતા હૈ. રહને કે લિયે એક સકરી ચુક્ા હૈ જિસમે ખડી કઠિનાઈ સે કરવટ લી જા સકતી હૈ. ભીતર જાને કા મા ઐસા હૈ કિ દૂધમુહૈ ખાલક કા ભી ઉસમેં કિઠનાઈ સે ભીતર લા સકે,”
જદરૂપ સે બિદ્યા હાના
૧૪ બુધવાર (કાર્તિક વદી અમાવસ) કા એક ખાર ઔર ગુસાંઇ જદરૂપ કે પાસ જા કર ક્િર ખાદશાહ ઉસસે બિદા હુયે. વે લિખતે હૈ:—“ઉસકે વિયેણ તે મેરે જી કા બહુત દુઃખ દિયા. સ્વર્ગવાસી શ્રીમાન (અકબર) કે સમય મેં સેર ૩૦ દામ કા થા. મૈં સાચતા થા કિ સે બદલના નહીં ચાહિયે, કાયમ રખના ચાહિયે. એક દિન ગુસાંઇ જદરૂપ ને કિસી પ્રસંગ સે કહા કિ હમારે ધર્મ કી કિતાબ વેદ મેં સેર ૩૬ દામ કા લિખા હૈ. દૈવયેાગ સે તુમ્હારી આજ્ઞા ભી હમારી પુસ્તક કે અનુસાર હુ હૈ. યદિ ૩૬ દામ કા કર દે, તે બહુત અચ્છા હૈગા.” હુકમ હુઆ કિ બાદ ઇસકે તમામ મુલ્કાં મેં સેર ૩૬ દામ કા રહે.
(શ્રીશારદા” ના એક અંકમાં લેખક-સ્વ॰ મુનશી દેવીપ્રસાદ મુન્સિક)
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com